Inwestor dokonał samowolnej wymiany sieci energetycznej. W trakcie robót wykonał nowy przewiert pod torami kolejowymi, zmienił parametry kabla oraz częściowo trasę jego przebiegu. Równocześnie pozostawił stary kabel w ziemi (kabel obecnie nieczynny).

Czy roboty związane z wykonaniem tej sieci należy traktować jako budowę nowej sieci, czy jako przebudowę istniejącej sieci?
Jakie działania powinien podjąć PINB?

Odpowiedź
W przypadku stwierdzenia zmiany powierzchni zabudowy albo długości obiektu będącego rezultatem podjętych przez inwestora robót, czy też nieposadowienia go na dotychczasowym "śladzie" obiektu uprzednio istniejącego organ powinien zakwalifikować dane roboty budowlane, jako budowę nowego obiektu. Z tego powodu w przypadku samowolnego wykonania opisanych robót organ ten powinien prowadzić postępowanie w oparciu o art. 48 ustawy – Prawo budowlane.

Uzasadnienie
Określenie prawidłowego toku postępowania przez organ w tego typu sprawach wymaga dokonania jednoznacznej kwalifikacji robót dokonanych przez inwestora. Kwalifikacja ta wymaga szczegółowej oceny całości stanu faktycznego. Przywołany opis zakresu robót wskazuje na konieczność odniesienia ich do pojęcia przebudowy. Definicja legalna przebudowy została zawarta w art. 3 pkt 7a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) – dalej pr. bud., z którego wynika, iż należy przez nią rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Pojęcie to winno zostać odniesione do definicji budowy, przez którą zgodnie z art. 3 pkt 6 pr. bud. należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. Pojęcia te odróżnia między innymi istnienie tożsamości obiektu budowlanego. Tożsamość ta jest bowiem niezbędna, aby można było mówić o przebudowie obiektu budowlanego. W tym kontekście budową będą zatem roboty, w wyniku których nie można już mówić o takiej tożsamości. Zgodnie z wolą ustawodawcy nie można mówić o tożsamości danego obiektu budowlanego w przypadku, gdy planowane roboty dotyczą takich parametrów jak kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji.


Jak wynika z opisu części stanu faktycznego inwestor wykonał między innymi roboty polegające na zmianie parametrów kabla oraz częściowej zmianie trasy jego przebiegu poprzez przeprowadzenie go pod torami kolejowymi. Roboty bezsprzecznie mogą mieć wpływ na powierzchnię zabudowy czy długość analizowanego obiektu. Ponadto opis ten wskazuje, iż najprawdopodobniej inwestycja ta doprowadziła do tego, iż rezultat robót inwestora nie przebiega po dotychczasowym "śladzie" istniejącego już w momencie podjęcia robót budowlanych obiektu (zaświadcza o tym fakt, iż obiekt dotychczasowy nie został usunięty i jest obecnie nieczynny). Powyższe wskazują, iż wzmiankowane roboty nie stanowią przebudowy danej sieci energetycznej. Tego typu roboty budowlane winny być zatem zakwalifikowane jako budowa nowej sieci. Przywołana argumentacja znajduje, per analogiam, odzwierciedlenie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 września 2009 r., VI SA/Wa 1171/09, w którym stwierdzono, że: "Propozycja przebudowy wodociągu, mająca polegać nie na ułożeniu nowego wodociągu w miejsce zdekapitalizowanego, lecz poprowadzeniu go po nowym śladzie., tj. po przeciwnej stronie drogi w poboczu rowu odwadniającego, wykracza poza pojęcie przebudowy lub remontu, o których mowa w art. 38 ust. 2 ustawy o drogach publicznych i wiąże się z innym, nowym zajęciem pasa drogowego". Kwalifikacja ta wskazuje zatem, iż organ powinien wszcząć postępowanie na podstawie art. 48 ustawy – Prawo budowlane.

Jednocześnie w kontekście pozostawionego w ziemi nieużytkowanego fragmentu sieci energetycznej, na marginesie, warto przypomnieć treść art. 67 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane, którym stanowi, iż jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia. W tym zakresie powinny znaleźć ponadto zastosowanie przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 30 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i trybu postępowania w sprawach rozbiórek nieużytkowanych lub niewykończonych obiektów budowlanych (Dz. U. Nr 198, poz. 2043).