Czy wymagane jest zezwolenie na usuwanie gniazd lęgowych ptaków przy prowadzeniu inwestycji polegającej na termomodernizacji (ocieplenie budynku) i kto takie zezwolenie może wydać?


W prawie budowlanym nie ma przepisów, które mówiłyby wprost o konieczności uzyskania zezwolenia na usunięcie gniazd ptaków ulokowanych np. w stropodachach budynków lub w kominach. W pozwoleniu budowlanym jest natomiast zapis, że inwestor ma obowiązek przestrzegania przepisów z zakresu ochrony środowiska, a zatem również ustawy o ochronie przyrody. Oznacza to, że należy przestrzegać zapisów odnoszących się do ochrony ptaków objętych ścisłą lub częściową ochroną gatunkową. Zakazy te i nakazy uszczegółowione są w rozporządzeniu Ministra środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz. U. Nr 220, poz. 2237).


Rozporządzenie to ochroną gatunkową ścisłą objęło m.in. pustułkę i jerzyka oraz wszystkie gatunki ptaków z rzędu wróblowe, w tym m.in. jaskółkę dymówkę, jaskółkę oknówkę, kawkę, kopciuszka, mazurka i wróbla. Wyjątkiem jest gawron, sroka i wrona siwa, które objęte są ochroną częściową. Rozporządzenie to wprowadza również w stosunku do dziko występujących zwierząt należących do gatunków, o których mowa w § 2 - 4 (wymienionych powyżej) m.in. zakaz umyślnego płoszenia i niepokojenia, usuwania gniazd w okresie lęgowym, tj. od marca do 16 października oraz obowiązek dostosowaniu terminów i sposobów wykonania prac, budowlanych, remontowych i innych do okresów lęgu, rozrodu lub hibernacji.

Mając wiedzę, że w danym budynku gnieżdżą się ptaki, inwestor sam powinien zadbać o uzgodnienie z ornitologiem współpracującym z miejscowo właściwym organem ochrony środowiska co do sposobu ich usunięcia a następnie kompensacji (np. poprzez wybudowanie budek dla ptaków i umieszczenie ich we wskazanym miejscu). Może bowiem zdarzyć się i tak, że inspektor nadzoru budowlanego posiadający wiedzę o istnieniu gniazd ptasich w budynku może wstrzymać roboty, gdyby odbywały się one w okresie ochronnym lub w przypadku prac ociepleniowych.