Przedsiębiorca jednoosobowy, który zaczął wykonywanie działalności gospodarczej od 1 maja ma wystawione zaświadczenie przez lekarza o opiece nad chorym dzieckiem. Przedsiębiorca jest obowiązkowo objęty ubezpieczeniami społecznymi, a dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym. do 30 kwietnia był zatrudniony na umowę zlecenia, wraz z opłacaniem wszystkich składek, w tym za ubezpieczenie chorobę.
Czy przedsiębiorca otrzyma za czas spędzony na opiece od ZUS jakieś świadczenie?
Czy druk ZLA, który otrzymał od lekarza musi trafić do ZUS?
Czytaj: Pracownica nie straci prawa do zasiłku opiekuńczego na dziecko, gdy mąż prowadzi gospodarstwo rolne
Odpowiedź: ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad:
1) dzieckiem w wieku do ukończenia 8 lat w przypadku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą lub dziennego opiekuna sprawujących opiekę nad dzieckiem,
b) porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia temu małżonkowi sprawowanie opieki,
c) pobytu małżonka ubezpieczonego, stale opiekującego się dzieckiem, w stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej,
2) chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat,
3) innym chorym członkiem rodziny - przysługuje zasiłek opiekuńczy - art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - u.ś.p. Ubezpieczony ma prawo do zasiłku opiekuńczego przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres:
a) 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem do ukończenia 8 lat lub chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat,
b) 14 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad innymi chorymi członkami rodziny (art. 33 ust. 1 u.ś.p.).
Z tytułu sprawowania osobistej opieki nad dziećmi i innymi członkami rodziny zasiłek opiekuńczy przysługuje za okres nie dłuższy niż 60 dni w roku kalendarzowym (art. 33 ust. 2 u.ś.p.). Maksymalne okresy pobierania zasiłku opiekuńczego, o których mowa wyżej, stosuje się niezależnie od liczby członków rodziny uprawnionych do zasiłku opiekuńczego oraz bez względu na liczbę dzieci i innych członków rodziny wymagających opieki (art. 33 ust. 3 u.ś.p.). Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje jednak ubezpieczonemu, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Wyjątek dotyczy opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat w przypadku, której zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu nawet wówczas, gdy jest inny członek rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku (art. 34 u.ś.p.). Dodać w tym miejscu trzeba, że za członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, mogącego zapewnić opiekę, nie uważa się:
1) osoby całkowicie niezdolnej do pracy,
2) osoby chorej,
3) osoby, która ze względu na wiek jest niesprawna fizycznie lub psychicznie,
4) osoby prowadzącej gospodarstwo rolne,
5) pracownika odpoczywającego po pracy na nocnej zmianie,
6) osoby prowadzącej działalność pozarolniczą, która nie może regulować swojego czasu pracy w sposób dowolny (ma ustalone godziny pracy),
7) osoby niezobowiązanej do sprawowania opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli odmawia ona sprawowania opieki. Nabycie przez ubezpieczonego prawa do zasiłku opiekuńczego nie jest uzależnione od posiada określonego, minimalnego okresu ubezpieczenia chorobowego tak, jak ma to miejsce w przypadku zasiłku chorobowego. Zasiłek opiekuńczy przysługuje zatem ubezpieczonemu już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.
Tym samym, jeżeli w dniu, w którym wystąpiła konieczność sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem przedsiębiorca był objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, a jednocześnie poza nim nie było innego członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym, mogącego zapewnić opiekę dziecku, przysługuje mu zasiłek opiekuńczy. Ubezpieczonym prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą zasiłek opiekuńczy wypłaca ZUS (art. 61 ust. 1 pkt 2 lit. b u.ś.p.). Podstawowym dokumentem niezbędnym do ustalenia prawa do zasiłku opiekuńczego i jego wypłaty jest zaświadczenie lekarskie wystawione na druku ZUS ZLA, które dokumentuje konieczność sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny (art. 53 ust. 1 u.ś.p.). Z uwagi na powyższe, przedsiębiorca ubiegający się o zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem otrzymane zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA powinien złożyć w ZUS (art. 62 ust. 1 u.ś.p.).
Szukasz odpowiedzi na pytania z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych? Zajrzyj do Kompasu Księgowo-Kadrowego.