Pytanie:
Zarządca linii kolejowej usunął bez decyzji, o której mowa w art. 56 ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym - dalej u.t.k. - drzewa rosnące w odległości mniejszej niż 15 m od osi skrajnego toru kolejowego na gruncie osoby fizycznej stanowiącym las. Jakie działania i na jakiej podstawie powinny zostać podjęte przez starostę lub inny organ?
Czy procedura byłaby taka sama, gdyby usunięte drzewa rosły w odległości 15 m od osi skrajnego toru kolejowego lub większej?
Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody - dalej u.o.p. - przepisów tej ustawy nie stosuje się do drzew lub krzewów w lasach w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach - dalej u.l.
Odpowiedź:
Zarządca linii kolejowej poniesie odpowiedzialność karną za nielegalny wyrąb drzew w lesie. Nie będzie odpowiadał na podstawie u.o.p., bowiem ta nie ma zastosowania do usuwania drzew z lasów.
Uzasadnienie:
Tryb określony w art. 56 ust. 1 u.t.k. w związku z art. 86 ust. 1 pkt 8 u.o.p., dotyczy usuwania drzew na podstawie zezwolenia właściwego organu – starosty. Akt u.t.k. nie ustala zasad odpowiedzialności administracyjnej za usunięcie drzew zagrażających bezpieczeństwu funkcjonowania linii kolejowej. A skoro tak, to powinny mieć w tym momencie zastosowanie przepisy dotyczące naliczania kar administracyjnych za usuwanie drzew bez zezwolenia, o których mowa w art. 88-89 u.o.p. Skoro organem właściwym do wydania zezwolenia jest starosta, to ten organ powinien naliczyć zarządcy infrastruktury kolejowej karę administracyjną, bowiem zarządca mógł otrzymać zezwolenie.
Kara za każde usunięte drzewo będzie naliczana według tych samych zasad (art. 89 u.o.p.) niezależnie od lokalizacji drzew. Zważywszy jednak, że zostały usunięte drzewa z lasu, to u.o.p. zastosowania nie znajdzie.
Mamy do czynienia z nielegalnym wyrębem drzew. Oznacza to, że zarządca linii kolejowej poniesie odpowiedzialność karną według wagi czynu albo na podstawie art. 290 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny - dalej k.k. - w związku z art. 278 k.k., albo art. 119 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń. O karze orzekać będzie sąd. Nie ma znaczenia, czy drzewo rośnie w odległości odległości mniejszej niż 15 m od osi skrajnego toru kolejowego, czy w odległości większej. Sąd w postępowaniu karnym może jednak, na wniosek pokrzywdzonego ustanowionego w charakterze powoda cywilnego, zasądzić odszkodowanie za drzewa usunięte bez zezwolenia starosty.
Starosta powinien więc przekazać sprawę policji, albo prokuratorowi. Nie jest on organem ścigania, zatem nie powinien prowadzić sprawy, której przedmiotem jest przestępstwo (wykroczenie).