Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
Zmiany w ustawie Prawo Ochrony Środowiska z 18 maja 2005 r. dodały kategorie „przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000", potocznie określaną jako przedsięwzięcia z grupy III ( w opozycji do znanych już Grup I i II – inwestycji mogących znacząco i potencjalnie znacząco wpływać na środowisko). Ustawa, nie definiuje przedsięwzięć grupy III, więc potencjalnie każde przedsięwzięcie wymagające wydania decyzji z art.46 ust. 4 pkt 2-9 Ustawy o ochronie środowiska, tj. np. decyzji o pozwoleniu na budowę czy pozwolenia wodnoprawnego, może być przez właściwy organ administracji zawieszone do czasu uzyskania przez przedsiębiorące Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, tzw. decyzji środowiskowej. Wymaganie uzyskania tej decyzji da się oczywiście przewidzieć, jest najczęściej wypadkową rodzaju inwestycji i bliskości terenów chronionych.
W przypadku potencjalnego oddziaływania na obszary Natura 2000, inwestor zostaje zobowiązany do wystąpienia do właściwego miejscowo Regionalnego dyrektora ochrony środowiska, o wydanie postanowienia w zakresie obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko, jako pierwszego kroku do sformułowania raportu środowiskowego oraz wydania na jego podstawie decyzji środowiskowej.
Wyprzedzić urząd
Niezależnie od postanowień organów administracji, wniosek o bezpośrednie wydanie decyzji środowiskowych, może być skierowany do właściwego organu, przez samego inwestora, nawet na etapie, kiedy jeszcze nie może on wykazać żadnego interesu prawnego ani faktycznego na danym obszarze. Organ właściwy jest wyznaczony art. 46a Ustawy Prawo ochrony środowiska i zależy od rodzaju przedsięwzięcia (Najczęściej będzie nim wójt, burmistrz lub prezydent miasta).
Wniosek, jak zwracają uwagę urzędnicy środowiskowi, powinien być sformułowany możliwie konkretnie i szczegółowo. Bardzo ważne jest dokładne formułowanie w odniesieniu do art. 49 ust.3 Ustawy Prawo ochrony środowiska, oraz załączenie zgodnie z art. 46a Ustawy Prawo ochrony środowiska, zaoszczędzi nam ono wezwania do uzupełnienia wniosku, a co za tym idzie znacznie skróci ustawowe terminy.
Organ prowadzący postępowanie, w toku wydawania decyzji środowiskowej, opiniuje konieczność i zakres raportu, a w kolejnym wewnętrznym etapie uzgadnia warunki realizacji przedsięwzięcia wraz z organami:
• Ochrony środowiska;
• Państwową inspekcją Sanitarną ;
• Wojewodą (na obszarach morskich- Dyrektorem urzędu morskiego).
W procesie wydawania oceny oddziaływania na środowisko organ obowiązany jest, z art. 32 Ustawy Prawo ochrony środowiska do podania do publicznej wiadomości informacji o składanych wnioskach, wraz z raportami, oraz, jeżeli uzna za konieczne, do przeprowadzenia otwartą dla społeczeństwa, rozprawę administracyjną, w której organizację ekologiczne, uczestniczą na prawach strony (wiąże termin 21 dni od ogłoszenia) .
Zakres decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, zawiera w szczególności warunki wykorzystania terenu w czasie realizacji i eksploatacji inwestycji oraz wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
Ponadto, zgodnie z art. 56 ust 4 Ustawy Prawo ochrony środowiska, wnioskodawca może być obowiązany do
• Zapobiegania, monitorowania, ograniczania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w niektórych wypadkach nawet kompensacji przyrodniczej.
• Przedstawienia analizy porealizacyjnej, określając zakres i termin jej przedstawienia, w przypadku przedsięwzięć dla których sporządza się raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. (służy celom porównawczym między raportem z oceny oddziaływania na środowisko i rzeczywistym jego oddziaływaniem. Organ, mimo iż związany decyzją środowiskową, może ustanowić obszar ograniczonego użytkowania).
Ostatnich zmian w ustawodawstwie środowiskowym nie można rozpatrywać tylko pod kątem, dodatkowych barier inwestycyjnych, przyniosły także dwutorowość w uzyskiwaniu decyzji środowiskowych oraz co najważniejsze usankcjonowały dostęp do informacji środowiskowej, informacji ograniczonej w tylko bardzo małym zakresie, która odpowiednio wykorzystana, nie ogranicza, lecz może wręcz upowszechnić inwestycje opierające się na zasobach naturalnych.