Pytanie pochodzi z Vademecum Głównego Księgowego
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą została z urzędu wykreślona z rejestru VAT. Wynikało to z nieskładania regularnie deklaracji VAT-7. W urzędzie skarbowym właściciel dowiedział się, że aby zarejestrować się z powrotem w rejestrze VAT musi złożyć wszystkie zaległe deklaracje VAT i napisać wniosek o przywrócenie. Powiedziano także, że za okres od wykreślenia firma nie ma prawa odliczać VAT naliczonego od zakupów, natomiast ze swoich faktur sprzedażowych VAT musi zapłacić.
Czy w takim wypadku VAT nieodliczony od zakupów może stanowić koszt uzyskania przychodów?
Odpowiedź
Kwota VAT naliczonego, która została nieodliczona przez zaniedbanie podatnika, w stosunku do której to kwoty podatnik miał prawo do odliczenia, nie stanowi kosztu uzyskania przychodów nabywcy, mimo że nie została odliczona. Pierwotnie takie prawo bowiem istniało.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 u.p.d.o.f.
Koszt uzyskania przychodu musi być zatem celowy (być poniesiony w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu), nie znajdować się w katalogu wyłączeń oraz być właściwie udokumentowany.
W zakresie kwoty VAT sięgnąć należy do zapisu art. 23 ust. 1 pkt 43 u.p.d.o.f. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów podatku od towarów i usług, z tym że jest kosztem uzyskania przychodów: a) podatek naliczony: – jeżeli podatnik zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub nabył towary i usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług, – w tej części, w której zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty lub zwrot różnicy podatku od towarów i usług - jeżeli naliczony podatek od towarów i usług nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, b) podatek należny: – w przypadku importu usług oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jeżeli nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług; kosztem uzyskania przychodów nie jest jednak podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, która mogłaby stanowić podatek naliczony w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług,
– w przypadku przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji i reklamy, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami,
– od nieodpłatnie przekazanych towarów, obliczony zgodnie z odrębnymi przepisami, w przypadku gdy wyłącznym warunkiem ich przekazania jest uprzednie nabycie przez otrzymującego towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub wartości,
c) kwota podatku od towarów i usług, nieuwzględniona w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji zgodnie z art. 22a-22o u.p.d.o.f., lub dotycząca innych rzeczy lub praw niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi podlegającymi tej amortyzacji - w tej części, w jakiej dokonano korekty powodującej zmniejszenie podatku odliczonego zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług.
Powyższe oznacza, że kwota VAT naliczonego, która została nieodliczona przez zaniedbanie podatnika, w stosunku do której to kwoty podatnik miła prawo do odliczenia nie stanowi kosztu uzyskania przychodów.