W 2007 r. wykonano ujęcie wody. Pozwolenie wodnoprawne wydano na wykonanie ujęcia brzegowego. W międzyczasie wystąpiła powódź. W ramach usuwania skutków powodzi przebudowano koryto rzeki (zmieniono lokalizacje progów, przebudowano mury). W nowych warunkach wykonano ujęcie wody denne niezgodnie z udzielonym pozwoleniem wodnoprawnym.

Zmiana dotyczy tylko lokalizacji, nie powoduje zmian warunków korzystania z wody i żadnych negatywnych oddziaływań na rzekę, środowisko itp. Pod względem technicznym nowe ujęcie jest rozwiązaniem lepszym.


W 2011 r. w trakcie kontroli gospodarowania wodami stwierdzono niezgodność wykonanego ujęcia z wydanym pozwoleniem. W zarządzeniu pokontrolnym zobowiązano jego właściciela m.in. do zalegalizowania urządzenia wodnego do poboru wody w trybie art. 64a ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145) – dalej pr. wod.

Czy jest możliwa legalizacja ujęcia wykonanego niezgodnie z wydanym pozwoleniem wodnoprawnym (czy w art. 64a pr. wod. nie powinno się znaleźć i niezgodnie z pozwoleniem wodnoprawnym)?

Jaka jest możliwość uregulowania prawnego urządzeń wodnych wykonanych niezgodnie z wydanym pozwoleniem?

Czy na przykład na podstawie art. 136 ust. 2, art. 139 ust. 4 pr. wod.?

Jest to poważny problem w skali całego kraju (np. w przypadku inwestycji drogowych prowadzonych w uproszczonej procedurze zwid przed wydaniem tej decyzji potrzebne jest już pozwolenie wodnoprawne). Na etapie realizacji inwestycji i sukcesywnym robieniu projektów wykonawczych pojawiają się zmiany w rozwiązaniach technicznych w tym projektowanych urządzeń wodnych (przepusty, mosty, rowy, wyloty) wynikające z lokalnych warunków geologicznych czy hydrogeologicznych; zmian uzasadnionych technicznie czy ekonomicznie.

Czy, gdy wystąpią konieczne i uzasadnione zmiany w zakresie udzielonego pozwolenia wodnoprawnego i zostaną one wykonane, należy je zakwalifikować jako samowole budowlane i rozebrać? (na wystąpienie o zmianę pozwolenia na drodze administracyjnej nie ma wtedy czasu, trzeba by zatrzymać budowę przy obowiązujących terminach, zobowiązaniach).

Co wtedy z legalnością całej inwestycji?

Odpowiedź:

Artykuł 64a pr. wod. ma zastosowanie w przypadku wybudowania urządzenia wodnego bez pozwolenia wodnoprawnego wydanego w trybie art. 122 ust. 1 pkt 3 pr. wod., a nie w przypadku wybudowania urządzenia wodnego w sposób niezgodny z wydanym pozwoleniem.@page_break@

Organ administracji może cofnąć lub ograniczyć wydane pozwolenie wodnoprawne w trybie art. 136 ust. 2 pr. wod. Może on również orzec o konieczności pozostawienie urządzenia wodnego, w trybie art. 139 ust. 4 pr. wod., a właścicielem urządzenia może stać się właściciel wody (w przypadku wydania decyzji o cofnięciu pozwolenia wodnoprawnego).

Samowolne wprowadzanie zmian decyzji – wydanego pozwolenia wodnoprawnego na budowę urządzenia wodnego nie skutkuje automatycznie brakiem legalności całej inwestycji. Przedsiębiorca, nawet przy "napiętym" harmonogramie prac budowlanych, jeśli nie chce narazić się na cofnięcie wydanej decyzji (lub jej ograniczenie) musi wystąpić o zmianę pozwolenia wodnoprawnego w trybie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) - dalej k.p.a., dołączając do wniosku aneks do operatu wodnoprawnego.

Zanim organ cofnie pozwolenie, może najpierw wezwać zakład do zaniechania naruszeń w trybie art. 162 pr. wod. Jest to moment, w którym inwestor może wystąpić o zmianę wydanego pozwolenia wodnoprawnego.

Uzasadnienie:

W zależności od rodzaju naruszenia starosta może skorzystać z instytucji wezwania do usunięcia naruszeń w trybie art. 162 pr. wod. albo cofnąć lub ograniczyć wydane pozwolenie. To, które z powyższych rozwiązań zostanie zastosowane, zależy od starosty przy czym nawet w przypadku gdy zostanie wszczęte postępowanie w trybie art. 136 pr. wod., nie musi ono zakończyć się faktycznie cofnięciem lub ograniczeniem pozwolenia. W przypadku, gdy organ decyduje się na tryb określony w art. 162 pr. wod., przedsiębiorca jest wzywany zwykłym pismem, w którym wzywa się go do usunięcia nieprawidłowości wyznaczając przy tym termin usunięcia tych naruszeń. Organ może – np. z uwagi na koszty wiążące się z wykonaniem wezwania do usunięcia naruszeń – wyznaczyć dłuższy termin, aby przedsiębiorca był w stanie sprostać wezwaniu tak względem finansowym, jak i "technicznym" lub organizacyjnym. Wyznaczony przez organ czas przedsiębiorca może wykorzystać na złożenie wniosku o zmianę pozwolenia wodno prawnego.

Uwagi:

W mojej ocenie zmiana lokalizacji urządzenia jest niewystarczająca, aby uznać, że inwestor wybudował urządzenie wodne bez pozwolenia wodnoprawnego, w szczególności gdy takie pozwolenie zostało wydane.