Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 15 lutego 2015 r., sygn. akt. II SA/Bk 945/14.
Państwo R. na jednej ze ścian szczytowych budynku inwentarskiego podnieśli ściany w kalenicy na wysokość około 1 m, w wyniku czego doszło do zmiany kąta nachylenia połaci dachowej. Dokonali wprawdzie zgłoszenia na wymianę pokrycia dachowego, ale nie obejmowało ono podwyższenia ściany. PINB wstrzymał wykonywanie robót budowlanych przy budynku inwentarskim. Przeprowadzone roboty budowlane zakwalifikowane zostały jako nadbudowa, która wymagała uzyskania pozwolenia na budowę, którego inwestor nie posiadał. W związku z tym została wszczęta procedura legalizacyjna na podstawie art. 48-49 ustawy - Prawo budowlane. Ostatecznie PINB nałożył na państwa R. opłatę legalizacyjną w wysokości 25.000 zł. Wysokość kary obliczono jako iloczyn stawki opłaty [s] – 500 zł na podstawie art. 59f ust. 2 p.b., współczynnika kategorii obiektu budowlanego [k] oraz współczynnika wielkości obiektu budowlanego [w], czyli [s] x [k] x [w] x [50] = 500 x 1,0 x 1,0 x 50 = 25.000 zł. Państwo R. złożyli odwołanie, w którym nie zakwestionowali konieczności uiszczenia opłaty, jednakże dowodzili, iż jest ona nieproporcjonalnie wysoka w stosunku do popełnionej samowoli. Organ II instancji utrzymał jednak w mocy postanowienie PINB.
Sprawę rozpatrywał WSA w Białymstoku, który oddalił skargę państwa R. Wskazał, iż wysokość opłaty legalizacyjnej i sposób jej ustalenia nie jest zależna od uznania organu budowlanego, tylko jasno określona w przepisach prawa. Sąd przyznał, że opłaty te są wysokie, jednak jest to świadomym działaniem ustawodawcy. Opłata legalizacyjna jest sankcją, która ma służyć realizacji takich wartości jak ład przestrzenny, ochrona bezpieczeństwa, życia i zdrowia ludzi, ochrona środowiska czy poszanowanie uzasadnionych interesów i własności osób trzecich. Sąd podkreślił również, że uiszczenie opłaty legalizacyjnej nie jest obowiązkiem, ale uprawnieniem inwestora. Nieskorzystanie z tego uprawnienia wiąże się z koniecznością rozbiórki wykonanej samowoli.
Orzeczenie nie jest prawomocne.
Sygnatura akt: II SA/Bk 945/14