Wojewódzki inspektor ochrony środowiska skontroluje użytkowników zasobów genetycznych

W dniu 7 czerwca Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dostępie do zasobów genetycznych i podziale korzyści z ich wykorzystania, przedłożony przez ministra środowiska.

Projekt ustawy wprowadza regulacje zapewniające kontrolę użytkowania w Polsce zasobów genetycznych pozyskanych z państw, które prawnie uregulowały dostęp do swoich zasobów genetycznych, zgodnie z protokołem z Nagoi. Polska podpisała dokument w 2011 r., ale jeszcze go nie ratyfikowała, bo chce to poprzedzić przyjęciem odpowiednich regulacji krajowych.

Protokół z Nagoi określa sposób w jaki strony, które chcą korzystać z zasobów genetycznych (np. naukowcy lub przedsiębiorcy), mogą uzyskać dostęp do nich i do tradycyjnej wiedzy z nimi związanej. Protokół ma zastosowanie do wszystkich zasobów genetycznych, z wyjątkiem ludzkich. Ułatwia dostęp do zasobów genetycznych oraz zapewnia uczciwy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z ich wykorzystania.

W projekcie ustawy określono m.in. zasady i tryb przeprowadzania kontroli wykorzystania zasobów genetycznych oraz tradycyjnej wiedzy z nimi związanej, pozyskanych z krajów będących stroną Protokołu z Nagoi. Wskazano także zasady odpowiedzialności za naruszenie przepisów.

Zgodnie z projektem ustawy, minister środowiska, który jest odpowiedzialny za wdrażanie Konwencji o różnorodności biologicznej i Protokołu z Nagoi, będzie pełnił rolę organu krajowego. Zadania dotyczące kontroli użytkowników zasobów genetycznych oraz rejestru kolekcji zasobów genetycznych powierzono organom Inspekcji Ochrony Środowiska.

Według projektu ustawy, Główny Inspektor Ochrony Środowiska ma sporządzać plan kontroli użytkowników zasobów genetycznych. Jednocześnie Główny Inspektor Ochrony Środowiska będzie przekazywał do zatwierdzenia ministrowi środowiska plan kontroli użytkowników na następny rok do końca listopada każdego roku. Kontrole użytkowników będzie przeprowadzał właściwy inspektor wojewódzki.

W projekcie ustawy określono też tryb wpisywania kolekcji zasobów genetycznych do rejestru kolekcji w obrębie Unii Europejskiej. Właściwy wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie kontrolował kolekcje ubiegające się o wpis do tego rejestru, jak również te już w nim umieszczone.

Wprowadzono administracyjne kary pieniężne za nieprzestrzeganie przepisów ustawy. Będą one wymierzane przez właściwego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Na przykład za przekazanie i wykorzystanie zasobów genetycznych – bez uzgodnionych warunków lub niezgodnie z nimi – będzie wymierzana kara od 5 000 do 50 000 zł. Wpływy z kar mają stanowić dochód budżetu państwa.

Ustawa zostanie teraz przekazana do prac w Sejmie.

Źródło: www.premier.gov.pl, stan z dnia 8 czerwca 2016 r.