Rabaty mogą przybierać różne formy. Jedną z nich jest rabat towarowy, gdzie przy zakupie kilku sztuk towaru kupujący otrzymuje kolejną sztukę gratis. W takim przypadku przy ustalaniu wartości początkowej środków trwałych należy uwzględnić tę sztukę, którą otrzymano nieodpłatnie. Załóżmy, że jednostka nabyła 4 szt. środków trwałych za łączną kwotę 20.000 zł (5000 zł za sztukę). Sprzedawca udzielił kupującemu rabat towarowy, polegający na przyznaniu kolejnej sztuki gratis. W takim przypadku wartość początkowa każdego środka trwałego wynosi 4000 zł (20.000 zł / 5 sztuk).
Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 330 z późn. zm.) - dalej u.o.r. - środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Z kolei zgodnie z art. 28 ust. 2 u.o.r. cena nabycia, o której mowa powyżej, to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.
Michał Topulniak, RPE WK