Czy przetarg, o którym mowa w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 250) ma wpływ na opisaną sytuację? Jak należy postąpić w przypadku, gdy ofertę złożył przedsiębiorca, który posiada własną instalację oddaloną o 30 km, a w regionie funkcjonuje inna instalacja?
Odpowiedź:
Zgodnie z zasadą bliskości, wskazaną w art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.) – dalej u.o., odpady, które nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstania, przekazuje się, uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z odpadami oraz najlepszą dostępną technikę, do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone.
W mojej ocenie zastosowanie w przepisie sformułowania „najbliżej położonych miejsc” (a nie „najbliżej położonego miejsca”), wskazuje jednoznacznie, że wytwórca odpadu – przy uwzględnieniu warunków wskazanych w przepisie – ma prawo do decyzji w zakresie wyboru podmiotu, prowadzącego działalność w zakresie przetwarzania odpadów, spośród grupy podmiotów prowadzących działalność w najmniejszej odległości od miejsca wytworzenia odpadu.
W przypadku zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów zmieszanych, powyższy, ogólny zapis, precyzuje art. 20 ust. 7 u.o., zgodnie z którym przetwarzanie ww. odpadów zakazane jest poza regionem gospodarki odpadami, w którym zostały wytworzone. W praktyce oznacza to, że odebrane od mieszkańców odpady komunalne mogą być kierowane do dowolnej instalacji w danym regionie, posiadającej oczywiście status instalacji regionalnej lub zastępczej w przypadku braku lub awarii instalacji regionalnej.
W przypadku przetargu na odbiór odpadów komunalnych od mieszkańców organy gminy mają obowiązek wskazać instalację, do której kierowane mają być odpady – decyzja w zakresie wyboru instalacji należy do ww. organu. Może zatem wystąpić sytuacja, w której podmiot biorący udział przetargu na odbiór odpadów, posiadający własną instalację do ich przetwarzania, będzie przekazywał odebrane odpady do instalacji prowadzonej przez podmiot trzeci.
Możliwość wyboru instalacji (w ramach regionu), w której przetworzone będą odpady, przysługuje podmiotowi odbierającemu odpady od mieszkańców, który wygrał przetarg (i podpisał stosowną umowę z organem gminy) na odbiór i zagospodarowanie odpadów.
Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że cena odbioru odpadów od mieszkańców, uzależniona jest zarówno od ceny jednostkowej za przetworzenie danej ilości odpadów komunalnych w poszczególnych zakładach, jak i od kosztów jakie ponieść musi podmiot odbierający odpady, w związku z koniecznością ich transportu do miejsca przetworzenia.
W jaki sposób należy interpretować zasadę bliskości?
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Ochrony Środowiska:Jeżeli w ramach jednego regionu istnieje kilka instalacji regionalnych, to do której instalacji podmiot powinien przekazać odpady? W jaki sposób należy rozumieć zasadę bliskości?
