Katalog wyjątków określony został w art. 83 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody. Wydając zezwolenie, organ administracji obligatoryjnie ustala opłatę za usunięcie drzew lub krzewów. Konsekwencją wycięcia drzewa lub krzewu bez zezwolenia właściwego organu jest nałożenie kary administracyjnej. Jest ona ściśle uzależniona od rodzaju drzewa, wieku, średnicy pnia. Im drzewo jest starsze i grubsze, im rzadsze i bardziej cenne przyrodniczo, tym stawki są wyższe. Stawki opłat za usunięcie drzew kalkuluje się w zależności od obwodu pnia i tempa jego przyrostu, rodzaju i gatunku drzewa, a także w zależności od kosztów produkcji poszczególnych rodzajów i gatunków drzew. Znaczenie ma również czynnik terytorialny.