Szeroko rozumianą innowacyjność uznaje się za kluczową determinantę konkurencyjności poszczególnych gospodarek. Na innowacyjność gospodarek wpływa z kolei bardzo wiele czynników. Obecny stan prawny nie uwzględnia w pełni potrzeb społecznych i gospodarczych w zakresie rozwoju nauki i jej relacji z innymi dziedzinami życia. Są to przede wszystkim potrzeby w sferze warunków podejmowania oraz prowadzenia działalności innowacyjnej, współpracy nauki z sektorem przedsiębiorców, jak również zwiększenia konkurencyjności szkół wyższych i innych jednostek naukowych. Z tego powodu powstał projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności. Celem tych zmian jest przede wszystkim wprowadzenie możliwości zaliczania kosztów działalności badawczo-rozwojowej do kosztów uzyskania przychodów w podatkach dochodowych. Zmiany w tym zakresie zawierają dwa istotne rozwiązania.
Po pierwsze, projektowane przepisy wprowadzają możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów kosztów działalności badawczo-rozwojowej, szeroko pojmowanej, ponieważ do kosztów uzyskania przychodów będzie można zaliczyć zarówno koszty badań naukowych, jak i prac rozwojowych, niezależnie od ich wyniku. Obecnie obowiązujące przepisy podatkowe ograniczają możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wyłącznie kosztów prac rozwojowych i to tylko takich, które zostały zakończone wynikiem pozytywnym. Nie przewidują natomiast możliwości zaliczania kosztów badań naukowych.
Po drugie, w projekcie ustawy proponuje się, aby koszty działalności badawczo-rozwojowej były zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w wysokości większej niż koszty faktycznie poniesione. Stanowi to rodzaj swoistej premii podatkowej za podejmowanie działalności badawczo-rozwojowej. Proponuje się, by tę premię zróżnicować w zależności od wielkości podatnika – w przypadku mikroprzedsiębiorcy, małego przedsiębiorcy oraz średniego przedsiębiorcy koszty działalności badawczo-rozwojowej byłyby zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 150% faktycznie poniesionych kosztów oraz dokonanych odpisów amortyzacyjnych, a w przypadku pozostałych podatników – 120% faktycznie poniesionych kosztów.
Zmiany w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej u.o.r. - mają charakter zmian dostosowujących do zmian wprowadzanych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. W art. 3 ust. 1 u.o.r. proponuje się dodanie definicji pojęć: działalności badawczo-rozwojowej, badań naukowych oraz prac rozwojowych, które – podobnie jak w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych - zostały oparte na definicjach zawartych w ustawie z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki. Ponadto projekt wprowadza zmianę w art. 3 ust. 1 pkt 14 u.o.r., polegającą na doprecyzowaniu sposobu rozliczania nakładów na działalność badawczo-rozwojową – jeżeli nie będzie możliwe oddzielenie etapu badań naukowych od etapu prac rozwojowych prowadzących do wytworzenia wartości niematerialnych i prawnych, nakłady na działalność badawczo-rozwojową będą uznawane za poniesione na badania naukowe.
Dodatkowo proponuje się uchylenie przepisu art. 33 ust. 3 u.o.r., zgodnie z którym okres dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych nie może przekraczać 5 lat. Po wejściu w życie tej zmiany przepisy o rachunkowości nie będą przewidywały czasowego ograniczenia możliwości dokonywania odpisów kosztów prac rozwojowych. Ponadto w projekcie jest zawarta zmiana dostosowująca przepis art. 49 u.o.r. do przepisów wprowadzających definicję działalności badawczo-rozwojowej. Po wejściu w życie ustawy, w sprawozdaniu z działalności jednostki, które powinno obejmować istotne informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej tej jednostki, będą również zamieszczane informacje o ważniejszych osiągnięciach w działalności badawczo-rozwojowej tej jednostki.
Proponuje się, by przepisy ustawy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
Omówienie pochodzi z Publikacji Kompas Księgowo-Kadrowy