25 czerwca 2013 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący opłat za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Trybunał orzekł, że art. 40 ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne jest niezgodny z art. 92 ust. 1 i art. 217 Konstytucji oraz postanowił, że zakwestionowany przepis traci moc obowiązującą z upływem dwunastu miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.
Zakwestionowany przepis upoważniał ministra właściwego do spraw administracji publicznej do określenia wysokości opłat za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, jak również za czynności związane z prowadzeniem krajowego systemu informacji o terenie, za udzielanie informacji, wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego, uwzględniając potrzeby różnych podmiotów oraz konieczność zapewnienia środków na aktualizację i utrzymywanie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Trybunał wskazał co jest daniną publiczną w konstytucyjnym rozumieniu oraz stwierdził, że opłaty za powyższe czynności mają charakter danin publicznych w rozumieniu art. 217 Konstytucji. Zdaniem TK kwestionowany przepis doprowadził do sytuacji, w której daniny publiczne zostały w pełni uregulowane w akcie wykonawczym do ustawy. Jednocześnie nakaz uwzględnienia przez właściwego ministra "potrzeb różnych podmiotów" nie stanowił precyzyjnego kryterium określenia wysokości opłaty oraz metody jej obliczania lub waloryzacji. Nakazując organowi wydającemu rozporządzenie uwzględnić "konieczność zapewnienia środków na aktualizację i utrzymywanie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego" prawodawca wskazywał jedynie cel opłat, z którego nie można było wyprowadzić wytycznych odnośnie do wysokości i metody obliczania opłat. Tymczasem przedmiotowe opłaty będące należnością publicznoprawną, powinny zostać nałożone ustawą, jak również ustawa powinna szczegółowo określać zasady ustalania ich wysokości.
Opracowanie: Wanda Pszczółkowska
Źródło: www.trybunal.gov.pl, stan z dnia 26 czerwca 2013 r.