Terminów oczekiwania na stawiennictwo świadków nie należy wliczać do terminu załatwienia sprawy

Przekroczenie terminów załatwienia sprawy ma miejsce z przyczyny niezależnej od organu, a zatem nie należy terminów oczekiwania na stawiennictwo świadków wliczać do terminu załatwienia sprawy.

 PINB prowadzi postępowanie administracyjne w sprawie samowoli budowlanej, w toku którego strona wystąpiła o przesłuchanie świadków. Świadkowie jednak nie stawiają się na wyznaczony termin przesłuchania, pomimo ukarania ich grzywną za nieusprawiedliwioną nieobecność. W związku z "oporną" postawą świadków organ nie może zakończyć postępowania i wydać stosownej decyzji w sprawie. Przesłuchanie jest niezbędne do prawidłowego wyjaśnienia sprawy.

Co w takiej sytuacji powinien zrobić organ, aby zobowiązać świadków do przybycia na rozprawę i złożenia zeznań?

W związku z powyższym strony zarzucają organowi bezzasadne przedłużanie postępowania i rzeczywiście pojawił się problem z zachowaniem terminów do załatwienia sprawy.

W jakiej formie organ może (i czy jest w ogóle taka możliwość) wstrzymać bieg terminów określonych w k.p.a. z uwagi na brak możliwości przesłuchania świadków?

Odpowiedź

Organ administracji publicznej powinien nałożyć na świadków grzywnę z tytułu niestawienia się do wezwania w trybie zaskarżalnego postanowienia, którego podstawą jest art. 88 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) – dalej k.p.a. w związku z art. 123 k.p.a. Jest to jedyna regulacja, w oparciu o którą można zdyscyplinować świadka w postępowaniu administracyjnym.

Ponadto zgodnie z art. 35 § 5 k.p.a przekroczenie terminów załatwienia sprawy ma miejsce z przyczyny niezależnej od organu, a zatem nie należy terminów oczekiwania na stawiennictwo świadków wliczać do terminu załatwienia sprawy.

Uzasadnienie

Warto zauważyć, że w świetle art. 88 § 2 k.p.a. organ, który nałożył karę grzywny, może na wniosek ukaranego, złożony w ciągu siedmiu dni od daty otrzymania zawiadomienia o ukaraniu, uznać za usprawiedliwioną nieobecność lub odmowę zeznania, wydania opinii albo okazania przedmiotu oględzin i zwolnić od kary grzywny. W analizowanym stanie faktycznym niewątpliwie doszło już do skuteczne wezwania na przesłuchanie, a zatem już teraz organ mógłby świadków ukarać grzywną w kwocie 50 zł z tytułu bezzasadnego niestawiennictwa na wezwanie (wystosować do nich odrębne postanowienia).

Zgodnie z art. 88 rozstrzygnięcie w przedmiocie ukarania grzywną przybiera postać zaskarżalnego postanowienia. Wymaga ono uzasadnienia faktycznego i prawnego (art. 124 § 2). W części faktycznej niezbędne jest precyzyjne określenie faktów, które wypełniały przesłankę ukarania grzywną. W podstawie prawnej należy podać art. 88 w związku z art. 123 k.p.a. W zasadzie nie istnieją inne przepisy, które w ramach postępowania administracyjnego dyscyplinowałyby świadka do uczestniczenia w czynnościach, do których jest wyzwany przez organ administracji publicznej.