Sytuowanie tablic reklamowych według nowych regulacji

Obowiązująca od niedawna ustawa krajobrazowa wprowadziła nowe regulacje dotyczące wprowadzania w gminie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane.

Alicja Plucińska-Filipowicz opisała wątpliwości, jakie budzą przepisy ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, i ich wpływ na obowiązywanie już istniejących aktów prawa miejscowego.

Z dniem 11 września 2015 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu – dalej u.o.k., zwana również ustawą krajobrazową, która wprowadziła nowe regulacje dotyczące wprowadzania w gminie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. Przepis art. 7 pkt 5 u.o.k. przewiduje zmiany w obrębie części ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym – dalej u.p.z.p., zwanej ustawą planistyczną, normującej problematykę planowania przestrzennego w gminie (art. 9 u.p.z.p.).

Dodany po art. 37 u.p.z.p. art. 37a całkowicie odmiennie niż dotychczas ustala kwestie wiążące się ze stanowieniem przez gminę przedmiotowej kwestii. Według unormowania dotychczasowego, które było zamieszczone w art. 15 ust. 3 pkt 9 u.p.z.p., gmina w zależności od potrzeb zamieszczała regulacje dotyczące przedmiotowej problematyki. Przystępując więc do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, już na etapie podejmowania uchwały intencyjnej gmina rozważała potrzebę wprowadzenie planu miejscowego albo jego zmiany, w tym również w zakresie wymienionej problematyki. Rozwiązanie to gwarantowało jednolitość, spójność i kompleksowość kształtowania zadań w zakresie omawianych zagadnień jako nieodłącznie wiążących się ze stanowieniem przez gminę prawa, które ma obowiązywać w jej granicach.

Ustawa krajobrazowa wprowadziła wyłom w dotychczasowym, klarownym i spójnym unormowaniu i – wykreślając art. 15 ust. 3 pkt 9 u.p.z.p. – ustanowiła nowe rozwiązanie, stosownie do którego o tym, czy zostaną wprowadzone zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane, rada gminy decyduje odrębną od planu miejscowego uchwałą. Stanowi się przy tym, że odpowiednią uchwałę rada gminy może podjąć, co oznacza, iż nie ma ustawowego obowiązku wprowadzenia prawem miejscowym regulacji w tym zakresie. Powoduje to, iż wprowadzając nowy plan miejscowy, gmina nie może zamieścić regulacji dotyczącej danej problematyki w projekcie planu, a następnie podjąć uchwałę ją regulującą, jak to umożliwiał art. 15 ust. 3 pkt 9 u.p.z.p., lecz w każdym przypadku zadecydowania o wprowadzeniu jej do prawa miejscowego musi podjąć odrębną uchwałę na podstawie art. 37a u.p.z.p., według opisanej w tym artykule procedury. Nie przewiduje się po jej wejściu w życie scalenia obu uchwał. Postanowienia uchwały podjętej na podstawie art. 37a u.p.z.p., która stosownie do art. 37a ust. 4u.p.z.p. jest aktem prawa miejscowego, obowiązują niezależnie od treści uchwały w sprawie planu, która też jest aktem prawa miejscowego. Można to traktować jako rozczłonkowanie dotychczas jednolitych regulacji z dziedziny planowania przestrzennego, a faktu tego nie zmienia usytuowanie unormowania dotyczącego przedmiotowej problematyki w samej ustawie planistycznej poprzez dodanie nowego art. 37a u.p.z.p. Wydaje się, iż brak racjonalnych powodów do zastosowania przywołanego zabiegu legislacyjnego, który może przynieść więcej szkody niż pożytku.

Nowe rozwiązanie jest w pewnym sensie podobne do dotychczasowego przez to, że w obu sytuacjach gmina może, a nie ma obowiązku, określić zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. Dotychczas jedynie wskazywano, że zależy to od potrzeb, jakimi kieruje się gmina. Obecnie, wobec zmian w ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych polegających na wprowadzeniu opłaty reklamowej oraz określających zasady jej ustalania, w tym nawet od tablic reklamowych i urządzeń reklamowych, niezależnie czy jest na nich eksponowana reklama, można z całą pewnością stwierdzić, że nowa regulacja ma bardziej charakter fiskalny niż wynikający z dbałości o ochronę krajobrazu.