– Problem krajowych startupów jest ściśle związany z syndromem polskiego rynku – zauważa w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Piotr Bucki, wykładowca, trener, specjalista od komunikacji w Wyższej Szkole Bankowej w Gdańsku. – Nasz rynek wewnętrzny jest duży, składa się z 38 mln odbiorców. Wiele startupów zakłada więc, że będzie funkcjonować tylko w kraju. Twórcy wielu od razu myślą o ekspansji globalnej. Ale zazwyczaj uważają, że polski rynek im wystarczy.
Jak wskazuje Piotr Bucki startupy słoweńskie, estońskie czy litewskie, od razu nastawione są z reguły na ekspansję globalną. Jego zdaniem wynika to z dużo mniejszych rozmiarów tamtejszych rynków.
– Oczywiście właściciele wielu polskich startupów zdają sobie z tego sprawę i od razu ruszają na podbój rynków globalnych – zastrzega Bucki.
Przykładem bardzo znanego i dobrego pomysłu, zdaniem eksperta jest Brand24 funkcjonujący na bardzo konkurencyjnym rynku monitorowania internetu, sprzedaży społecznościowej oraz komunikacji marki. Oferuje dostęp do miliardów polskojęzycznych wzmianek zarówno z social mediów, jak i klasycznego internetu na temat marki, poszczególnych firm, czy produktów analizując wpisy na forach, blogach, serwisach informacyjnych i innych tego rodzaju miejscach. Projekt, zdaniem Buckiego okazał się trafiony i doczekał naśladowców. Konkuruje także na rynku globalnym.
– Robi to bardzo rozważnie – ocenia Piotr Bucki. – Widać tam duży zmysł biznesowy, ale też wielką odpowiedzialność inwestorów, którzy z pewnością mają nie mało dobrych rad dla tego projektu. Z taką inwestycją wiąże się bowiem zawsze spore ryzyko.
Fundusze inwestycyjne w rodzaju venture capital dążą do tego, aby w swoim portfolio, prócz klasycznych, dających roczny zysk w wysokości 20, 30 proc. mieć także startupy, które rokują zwrot o wartości nawet 50 razy większej niż koszt inwestycji. Jak tłumaczy Piotr Bucki chodzi o to, aby zyski, które na początku mogą, ale nie muszą się pojawić, pokryły prawdopodobne straty. Startup to bowiem ryzykowne przedsięwzięcie.
– Nie dlatego, że są to źle przygotowane projekty – precyzuje Bucki. – Portfolio jest jednak ważne dlatego, że tak naprawdę nigdy nie wiadomo, czy to się uda. Istotne jest, żeby inwestor wchodzący do takiego przedsięwzięcia miał świadomość tego, w co się angażuje. Startup z kolei powinien wiedzieć czego oczekuje od inwestora. Nie powinny to być tylko pieniądze, ale też wiedza, branża, kontakty, czy koneksje.
W środowisku zaangażowanych w takie projekty odbywa się coraz więcej konferencji, na których zachodni inwestorzy mogą spotkać się z krajowymi startupami. Ich właściciele natomiast jeżdżą m.in. do Tel Avivu, San Francisco czy Londynu w poszukiwaniu wsparcia finansowego.
– To dla nich szansa – uważa Piotr Bucki. – Trzeba być jednak dobrze przygotowanym, umieć się komunikować, oczywiście, także w języku angielskim. Na szczęście innego języka w startupach nie trzeba znać na poziomie globalnym. Ale czasem i z tym jednym jest problem.
Według Buckiego szansą dla Europy może być kooperacja środowisk startupowych. W Polsce funkcjonuje organizacja Startup Poland, która już teraz jest parasolem łączącym środowisko. Na stronie organizacji można znaleźć opisy zarówno projektów, jak i wizytówki ewentualnych inwestorów. Działalność ośrodka wspierają takie przedsiębiorstwa jak Google, czy Zenbox. Prócz tego w Polsce prowadzi działalność kilka innych organizacji m.in. w Lublinie, Toruniu, czy Trójmieście.
– Warto pamiętać, że Europa jako całość ma bardzo duży potencjał ludzki i technologiczny, który powinien współpracować – radzi Bucki. – Trudno będzie zbudować ckolwiek konkurencyjnego dla Doliny Krzemowej. Tutaj nawet nie chodzi o finanse czy instytucje. Po prostu jest tam bardzo duży potencjał ludzki, który przybył do Stanów trochę tak jak za czasów powstawania tego państwa. Wszyscy, którzy chcieli coś robić w branży IT tam pojechali i teraz działają.
Zdaniem eksperta z Wyższej Szkoły Bankowej, Polacy powinni działać na rzecz silniejszego powiązania ośrodków startupowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Krajowe placówki mają bardzo duże sukcesy w pozyskiwaniu wybitnych startupów z Ukrainy, które działają np. w obszarze internetu rzeczy w połączeniu z nauką.
 

– Polska powinna aspirować do tego, aby stać się liderem startupów w Europie Środkowo-Wschodniej – podsumowuje Piotr Bucki.