Prowadzenie ksiąg rachunkowych na zlecenie innych podmiotów jest działalnością zarobkową polegającą na świadczeniu usług w sposób zorganizowany i ciągły polegających na (art. 76a ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej u.o.r.):

  • a) prowadzeniu na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym,

  • b) okresowym ustalaniu lub sprawdzaniu drogą inwentaryzacji rzeczowego stanu aktywów i pasywów,

  • c) wycenie aktywów i pasywów,

  • d) sporządzaniu sprawozdań finansowych,

  • e) gromadzeniu i przechowywaniu dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą,

  • f) prowadzeniu, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie,

  • g) sporządzaniu, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielania im pomocy w tym zakresie.

 

Czytaj: Na co zwrócić uwagę podpisując umowę o prowadzenie księgi

Do 9 sierpnia 2014 r. prowadzenie ksiąg rachunkowych było zawodem regulowanym. Oznacza to, że aby mieć możliwość świadczenia tego typu usług należało uzyskać odpowiednie kwalifikacje. Kwalifikacje te można było uzyskać w jeden z trzech sposobów. Do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych upoważnione były osoby, które:

  • a) złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin sprawdzający oraz posiadały dwuletnią praktykę w księgowości i wykształcenie co najmniej średnie,
  • b) posiadały trzyletnią praktykę w księgowości, posiadały wykształcenie wyższe magisterskie lub równorzędne na kierunku innym niż rachunkowość oraz ukończyły studia podyplomowe z zakresu rachunkowości w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych,
  • c) posiadały trzyletnią praktykę w księgowości oraz posiadały wykształcenie wyższe magisterskie uzyskane na kierunku rachunkowość lub na innym kierunku ekonomicznym o specjalności rachunkowość lub innej, dla której plan studiów i program kształcenia odpowiadał wymogom określonym przez organy uczelni dla specjalności rachunkowość, w jednostkach organizacyjnych uprawnionych, zgodnie z odrębnymi przepisami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych.

Obowiązek posiadania certyfikatu powodował, że każdy przedsiębiorca mógł prowadzić działalność polegającą na usługowym prowadzeniu ksiąg rachunkowych w formie spółki kapitałowej lub osobowej, która posiada zdolność prawną pod warunkiem, że czynności z zakresu prowadzenia ksiąg rachunkowych wykonywały osoby uprawnione. Jednoosobowi przedsiębiorcy musieli posiadać kwalifikacje aby móc założyć biuro rachunkowe.

 

Czytaj: Firma, która rozpoczyna prowadzenie ksiąg musi zawiadomić US

 

W dniu 10 sierpnia 2014 r. weszły w życie przepisy dotyczące deregulacji zawodu księgowego zawarte w ustawie z dnia 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych. Dzięki tym przepisom czynności z zakresu usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych może świadczyć każdy, kto:

  • a) posiada zdolność do czynności prawnych i niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw, tj. za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwa skarbowe oraz za przestępstwa polegające na nierzetelnym prowadzeniu ksiąg rachunkowych,
  • b) posiada ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej (art. 76h u.o.r.).

W praktyce zmiana ta oznacza, że osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą nie muszą posiadać certyfikatu wydawanego przez Ministerstwo Finansów, a spółki trudniące się prowadzeniem ksiąg rachunkowych nie muszą zatrudniać pracowników z certyfikatem księgowego. 

(...)

Czytaj więcej: Kompas Księgowo-Kadrowy