Powód domagał się od Skarbu Państwa ponad 60 tys. zł tytułem odszkodowania za szkody powstałe w wyniku ograniczenia dostępności komunikacyjnej nieruchomości powoda oraz ponadnormatywnego oddziaływania drogi na nieruchomość powoda, a także 40 tys. zł wraz z odsetkami tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Do 2008 r., kiedy rozpoczęła się przebudowa drogi, zamieszkiwanie w domu należącym do powoda nie było uciążliwe. Powód i jego rodzina byli zadowoleni z możliwości mieszkania w domu rodzinnym i nie planowali jego sprzedaży. Na terenie posesji czuli się komfortowo, prowadzili towarzyski tryb życia w tzw. "otwartym domu", w którym przyjmowali wielu gości, organizowali spotkania towarzyskie w ogrodzie. Natężenie ruchu na drodze krajowej nie było dolegliwe, a wynikający stąd hałas nie sprawiał powodowi i jego rodzinie problemów w normalnym funkcjonowaniu. Odległość budynku od drogi wynosiła tylko kilka metrów, ale poruszały się nią głównie samochody osobowe, które nie stwarzały u domowników poczucia dyskomfortu. Wskutek przebudowy drogi zamieszkiwanie w domu stało się dla powoda i jego rodziny bardzo uciążliwe, w szczególności zwiększyła się emisja hałasu. Drgania powodowane przez pojazdy wielkogabarytowe doprowadziły do pękania ścian budynku.
Sąd okręgowy zasądził od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę ponad 90 tys. zł z ustawowymi odsetkami. Od powyższego wyroku apelację wniosła strona pozwana.
SA: wartość straty może ewoluować
Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2016 r. (sygn. akt I ACa 342/16) uwzględnił częściowo apelację, ale uznał, że utrata wartości nieruchomości na skutek oddziaływania na nią immisji jest rzeczywistą stratą wyrażającą się w zmniejszeniu aktywów. Wartość tej straty może ewoluować - zależnie od wielkości immisji, ale także sytuacji na rynku obrotu nieruchomościami. Nie można wykluczyć, że w przyszłości, będzie wartością niższą niż w chwili wyrokowania. Nie oznacza to jednak, że szkoda przybiera w chwili wyrokowania postać jedynie szkody hipotetycznej, a zaktualizuje się dopiero w chwili rozporządzenia prawem. Powód już wcześniej może dochodzić naprawienia szkody, jeśli może ją wykazać.
Poznaj Linie Orzecznicze Lex >>>
Wyrównanie utraty wartości nieruchomości
W ocenie SA poszkodowanemu w wyniku emisji hałasu, poza uprawnieniami z art. 323 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2016 r. poz. 672; dalej także: p.o.ś.) przysługuje naprawienie szkody w granicach art. 361 § 2 k.c. Przepis ten wyraża zasadę pełnej kompensacji szkody, zatem także wyrównanie utraty wartości nieruchomości. Wartość odszkodowania ustalana jest według metody porównania stanu majątkowego sprzed zdarzenia wywołującego szkodę i po tym zdarzeniu.
Szkody wyrządzone oddziaływaniem na środowisko
Zgodnie z p.o.ś. jednym z rodzajów oddziaływania na środowisko jest emisja hałasu. Przepisy działu V p.o.ś. regulują kwestie ochrony przed hałasem, która ma polegać na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności poprzez utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie bądź zmniejszaniu poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany. W świetle Prawa ochrony środowiska eksploatacja dróg nie może powodować przekroczenia standardów jakości środowiska, a emisje polegające m.in. na powodowaniu hałasu nie mogą spowodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego zarządzający tym obiektem ma tytuł prawny.
Ponadto odpowiedzialności za szkody wyrządzone oddziaływaniem na środowisko nie wyłącza okoliczność, że działalność będąca przyczyną powstania szkód jest prowadzona na podstawie decyzji i w jej granicach.
