We wtorek województwo uruchomiło też bezpłatną infolinię – pod nr tel. 12 63 03 100 konsultant udzieli informacji związanych z ochroną środowiska, rad i wskazówek.
W ramach kampanii Małopolanie otrzymają także specjalne wydanie gazety z artykułami na temat szkodliwości smogu oraz możliwości wymiany starych pieców na nowe, ekologiczne.
Akcja potrwa w całej Małopolsce do połowy 2018 r., jest realizowana w ramach projektu Life, w większości finansowanego przez UE.
Województwo małopolskie poinformowało, że - zgodnie z analizami - 98 proc. Małopolan oddycha powietrzem, które ma zbyt dużo rakotwórczego benzo(a)pirenu. Problem narasta w okresie grzewczym.
„Kampania ma wzbudzić w naszych mieszkańcach refleksje, czy nie używają pieców w taki sposób, że szkodzą zdrowiu własnemu i innych” – mówił podczas wtorkowego briefingu prasowego marszałek Małopolski Jacek Krupa i dodał: „Chcemy, aby od 2023 r. w woj. małopolskim nie palono w piecach poniżej piątej klasy, by w całej Małopolsce było czyste powietrze”.
Z kolei prezydent Krakowa Jacek Majchrowski podziękował władzom Małopolski za to, że kampania trwa w całym województwie. „Powietrze nie zna granic” – mówił prezydent Krakowa zwracając uwagę, że do miasta zanieczyszczone powietrze napływa także z okolicznych miast i wiosek. „Akcja województwa małopolskiego to jest naprawdę krok do przodu”.
„Wprowadziliśmy uchwałę antysmogową dla Krakowa, realizujemy program Life, na który otrzymaliśmy 10 mln euro z Komisji Europejskiej (a cały jego budżet wynosi 17 mln euro) i aktualizujemy +Program ochrony powietrza+. Dzięki funduszom europejskim wspieramy wymianę starych pieców węglowych” – wyliczał wicemarszałek Małopolski Wojciech Kozak.
Założeniem projektu Life jest utworzenie sieci ekodoradców w małopolskich gminach, którzy będą m.in. wspierać wdrażanie „Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego” oraz pozyskiwać środki zewnętrzne na działania ograniczające emisję zanieczyszczeń.
Jak wynika z analiz przeprowadzonych w ramach aktualizacji programu ochrony powietrza dla Małopolski, problem z przekraczaniem dopuszczalnych poziomów pyłu PM10 ma aż 120 małopolskich gmin (najgorsze wyniki zanotowano w Krakowie, Nowym Sączu, Kętach, Skawinie i Tuchowie), a pyłu PM2,5 (powyżej 20 ug/m3) – 109 gmin. Najgorsze wyniki odnotowano w przypadku benzo(a)pirenu – żadna z gmina w Małopolsce nie mieści się w dopuszczalnej normie.
W styczniu 2016 r. Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął uchwałę antysmogową dla Krakowa, która wprowadza całkowity zakaz stosowania paliw stałych w kotłach, piecach i kominkach (od września 2019 r.).
"Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego" zakłada, że nowo montowane kotły będą spełniać wymagania piątej klasy, przy jednoczesnym wyeliminowaniu spalania mułów i flotów węglowych.
Priorytetem jest zahamowanie tworzenia nowych źródeł niskiej emisji.
Obecnie rocznie w Małopolsce montowanych jest nawet 12 tys. kotłów, które nie muszą spełniać żadnych norm. Natomiast do 2023 r. wszystkie kotły, które nie spełniają norm, będą musiały zostać zastąpione kotłami klasy piątej. Pozwoli to ograniczyć emisję pyłów o ponad 90 proc., co przełoży się z kolei na niższe średnio o 40-50 proc. poziomy pyłu i aż o 70-80 proc. niższe poziomy benzo(a)pirenu w powietrzu.
Trwają konsultacje społeczne projektu "Programu ochrony powietrza" - do 30 listopada każdy może zgłosić uwagi.
W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 na politykę energetyczną zarezerwowano 420 mln euro, m.in. na: zwiększenie wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, ekoprzedsiębiorstwa, poprawę efektywności energetycznej budynków mieszkalnych i sektora publicznego, niskoemisyjny transport miejski oraz redukcję emisji zanieczyszczeń do powietrza. W tym ostatnim przypadku do podziału jest 100 mln euro, m.in. na wymianę starych kotłów węglowych. (PAP)