Zgodnie z nowymi przepisami zgłoszeniu podlegać będą m.in.
- wolno stojące budynki mieszkalne jednorodzinne, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;
- wolno stojące parterowe budynki gospodarcze, w tym garaże, altany oraz przydomowe ganki i oranżerie (ogrody zimowe) o powierzchni zabudowy do 35 m2 (maksymalnie dwa obiekty na każde 500 m2 powierzchni działki);
- wolno stojące parterowe budynki rekreacji indywidualnej o powierzchni zabudowy do 35 m2 (maksymalnie jeden obiekt na każde 500 m2 powierzchni działki);
- wolno stojące parterowe budynki stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych o powierzchni zabudowy do 35 m2;
- wiaty o powierzchni zabudowy do 50 m2, sytuowane na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe (maksymalnie dwa obiekty na każde 1000 m2 powierzchni działki);
- sieci elektroenergetyczne obejmujące napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV, sieci wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne oraz telekomunikacyjne.
Nowelizacja wprowadza także inne zmiany, których celem jest przede wszystkim uproszczenie procesu budowlanego, w tym m.in.:
- wprowadzenie obowiązku określenia przez projektanta w projekcie budowlanym obszaru oddziaływania obiektu;
- zniesienie obowiązku załączania do projektu budowlanego oświadczeń właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii, wody, ciepła i gazu oraz o warunkach przyłączenia do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych oraz oświadczenia właściwego zarządcy drogi o możliwości dostępu do drogi publicznej (z wyjątkiem dróg wojewódzkich i krajowych);
- wprowadzenie możliwości przeniesienia na inną osobę, w drodze decyzji administracyjnej, uprawnień i obowiązków wynikających ze zgłoszenia, od którego organ nie wniósł sprzeciwu;
- rozszerzenie katalogu sytuacji zaistnienia samowoli budowlanej o przypadek budowy ww. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych oraz sieci, bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo wniesienia od niego sprzeciwu.
Nowelizacja nakłada również dodatkowe obowiązki na organy administracji architektoniczno-budowlanej. W przypadku zgłoszenia budowy ww. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, budynków stacji transformatorowych i kontenerowych stacji transformatorowych oraz sieci, właściwy organ obowiązany będzie do zamieszczenia w BIP informacji o dokonaniu zgłoszenia, zawierającej imię i nazwisko albo nazwę inwestora oraz adres i opis projektowanego obiektu (w terminie 3 dni od dnia doręczenia zgłoszenia), informacji o dacie wniesienia sprzeciwu (w terminie 3 dni od dnia wniesienia sprzeciwu) oraz informacji o braku wniesienia sprzeciwu (w terminie 3 dni od dnia upływu terminu, w jakim organ może wnieść sprzeciw). Ustawa nakłada także na właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej obowiązek sprawdzenia pod względem formalnym złożonych wniosków o pozwolenie na budowę w wyznaczonym terminie (zgodnie z nowymi przepisami wezwanie wnoszącego do usunięcia braków nie powinno nastąpić później niż po upływie 14 dni od dnia wpływu wniosku). Rozszerzony został także obowiązek przesłania wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) określonych dokumentów o kopię zgłoszenia budowy, od którego organ nie wniósł sprzeciwu. Doprecyzowano także kwestię ostemplowania projektu budowlanego objętego zgłoszeniem budowy lub przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego (organ dokonywał będzie ostemplowania niezwłocznie po upływie terminu na wniesienie sprzeciwu). Zmienione zostały także przepisy dotyczące rejestrów budowlanych (rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę oraz rejestru zgłoszeń dotyczących budowy określonych obiektów, m.in. wprowadzono jawność rejestrów).
Zgodnie z przepisami przejściowymi do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną do dnia wejścia w życie omawianej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Do spraw o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane, oraz przebudowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia dotychczasowego obszaru oddziaływania tych budynków, na wniosek inwestora, złożony najpóźniej w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy, znajdą zastosowanie nowe przepisy.
Ustawa wejdzie w życie z dniem 28 czerwca br., z wyjątkiem art. 1 pkt 34 (dotyczącego rejestrów budowlanych), który wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.