Odpowiedź:

Produkt uboczny to pozostałość procesu produkcyjnego, która uzyskała taki status w drodze procedury, o której mowa w art. 11 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.) – dalej u.o. Natomiast recykling wewnętrzny w rozumieniu przepisów wspólnotowych to odzysk wytworzonych odpadów, które są zawracane do tego samego procesu technologicznego; przyjmuje się wtedy, że odpady w ogóle nie zostały wytworzone.


Uzasadnienie:

Produkt uboczny to produkt podprocesowy zdefiniowany w art. 10 u.o. W świetle tego przepisu produktem ubocznym są substancje lub przedmioty, które są pozostałością procesu produkcyjnego, a jednocześnie nie są zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi. Można je uznać za produkt uboczny, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:
- dalsze wykorzystanie przedmiotu lub substancji jest pewne;
- przedmiot lub substancja mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez dalszego przetwarzania, innego niż normalna praktyka przemysłowa;
- dany przedmiot lub substancja są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego;
- dana substancja lub przedmiot spełniają wszystkie istotne wymagania, w tym prawne w zakresie produktu, ochrony środowiska oraz życia i zdrowia ludzi, dla określonego wykorzystania tych substancji lub przedmiotów i wykorzystanie takie nie doprowadzi do ogólnych negatywnych oddziaływań na środowisko, życie lub zdrowie ludzi.

Aby mógł zostać wyłączony z zakresu stosowania u.o., należy go zgłosić w trybie art. 11 u.o. Uznanie przedmiotu za produkt uboczny następuje w drodze "milczącej" zgody. W celu potwierdzenia spełniania warunku określonego w art. 10 pkt 4 u.o. organ może żądać przedstawienia wyników badań potwierdzających spełnianie wymogów określonych np. w Polskich Normach.

Do czasu uznania danej pozostałości podprocesowej jest ona odpadem, natomiast po zgłoszeniu i aprobacie organu (czyli braku sprzeciwu) pozostałość ta przestaje być odpadem i u.o. nie ma do niej zastosowania.
Jeśli wytworzone przez firmę odpady są zawracane do tego samego ciągu technologicznego i jednocześnie do tego procesu nie są przyjmowane odpady od innych zakładów, to mamy do czynienia z recyklingiem wewnętrznym. W takim przypadku uznaje się, że odpad nie powstał i nie ma potrzeby uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów.

Różnica między produktem ubocznym i recyklingiem wewnętrznym jest taka, że ten pierwszy powstaje jako odpad i należy przeprowadzić procedurę jego zgłoszenia jako produktu ubocznego, aby przestał być odpadem, natomiast w recyklingu wewnętrznym przyjmuje się, że odpady w ogóle nie zostały wytworzone, bo te, które powstały, zostały zawrócone do tego samego procesu.

Z kolei gdy wytwarzane przez zakład odpady są wykorzystywane w innym procesie, np. w kotłowni spalane są zrębki pozostałe z produkcji mebli, to zakład musi uzyskać zezwolenie na przetwarzanie odpadów. Wtedy nie ma mowy o recyklingu wewnętrznym.

Jeśli odpad nie uzyska statusu produktu ubocznego, bo marszałek województwa w drodze decyzji wyrazi sprzeciw, to jest on nadal odpadem, na wykorzystanie którego potrzebne jest zezwolenie na przetwarzanie.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.