Przekazanie nieruchomości na rzecz wspólników

Trzy osoby fizyczne są wspólnikami spółki jawnej. Udziały wspólników w zysku są równe. Spółka w 1997 r. nabyła nieruchomość 1, w 2013 r. nieruchomość 2, a w 2015 r. nieruchomość 3. Nieruchomości 1 i 2 spółka nabyła jako prawo wieczystego użytkowania gruntu wraz z prawem własności budynków, a nieruchomość 3 jako nieruchomość zabudowaną. Nieruchomości wykorzystywane były w działalności spółki.Jakie będą konsekwencje w PIT przekazania tych nieruchomości w 2017 r. na rzecz wspólników?

ODPOWIEDŹ

Jeżeli przekazanie nieruchomości wspólnikom spółki jawnej nastąpi w stopniu odpowiadającym ich prawu do udziału w zysku, to nie powinno to mieć skutków podatkowych na gruncie podatku dochodowym od osób fizycznych (o ile nie zmienią się przepisy podatkowe w tym zakresie w 2017 r.).

 

Rozumiem, że nie chodzi tutaj o zwrócenie wspólnikom wartości wniesionych udziałów ale o przekazanie nieruchomości w ramach podziału zysku.

 

W przypadku spółki jawnej podatnikami podatku dochodowego są wspólnicy spółki natomiast sama spółka jawna nie jest podmiotem zobowiązanym do zapłaty podatku dochodowego.

 

W trakcie bieżącej działalności spółka uzyskuje przychody, które stosownie do postanowień umowy spółki są przyporządkowywane poszczególnym wspólnikom. Wówczas na bieżąco przychody te są opodatkowywanego przez wspólników spółki jako przychody z działalności gospodarczej proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału).

 

Powyższe zasady mają zastosowanie także do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat oraz do ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie m.in. spółki jawnej (art. 8 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f.).

 

Wspólnik spółki jawnej uzyskujący dochody z działalności gospodarczej odprowadza w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy, a po zakończeniu roku ewentualnie dopłaca podatek wynikający z rocznego zeznania podatkowego.

 

W związku z powyższym, skoro zysk jest opodatkowywany na bieżąco w ciągu roku to jakiekolwiek wypłaty zysku dla wspólnika w formie gotówkowej będą dla niego neutralne podatkowo – nie będą powodowały powstania przychodu.

 

W świetle stanowiska organów podatkowych i orzecznictwa sądowego kwestią sporną pozostaje czy przekazanie wspólnikowi składnika majątku tytułem wypłaty z zysku powoduje powstanie przychodu z działalności gospodarczej z tytułu odpłatnego zbycia składnika majątku.

 

Niekorzystne stanowisko organów podatkowych w tym zakresie kwestionują sądy Administracyjne. Przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 4 marca 2015 r., I SA/Bd 1317/14 wyjaśnia, że aby przeniesienie własności nieruchomości spowodowało powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, musi mieć ono charakter odpłatny (...) przeniesienie prawa własności nieruchomości w drodze wypłaty z zysku nie jest zbyciem, które powoduje powstanie przychodu, nie stanowi bowiem czynności odpłatnej.

 

WSA odwołuje się do wyroku NSA z dnia 21 maja 2014 r., II FSK 835/12, w którym czytamy, iż przekazanie przez spółkę jawną jej wspólnikom, tytułem wypłaty ich udziału w zysku, nieruchomości stanowiącej wykorzystywany na potrzeby związane z działalnością gospodarczą środek trwały, ujęty w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie jest odpłatnym zbyciem tej nieruchomości i nie powoduje powstania przychodu z działalności gospodarczej na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. Ponadto NSA stwierdził, że oceny omawianego zdarzenia prawnego nie zmienia okoliczność, że wypłata zysku następuje w formie rzeczowej, a nie pieniężnej. Również bowiem w takim przypadku świadczenie ze strony spółki ma charakter nieekwiwalentny, ponieważ przeniesieniu własności nieruchomości, stanowiącej majątek spółki, na jej wspólnika, celem uregulowania zobowiązania spółki do wypłaty wspólnikowi jego udziału w zysku, nie odpowiada jakiekolwiek świadczenie wzajemne ze strony wspólnika. Taka czynność prawna nie jest więc odpłatnym zbyciem nieruchomości, a w przypadku, gdy nieruchomość ta stanowiła środek trwały ujęty w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych – nie stanowi także odpłatnego zbycia środka trwałego w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. W konsekwencji ta czynność prawna nie prowadzi do powstania u wspólników spółki jawnej przychodu

 

W świetle powyższych wyjaśnień, jeżeli przekazanie nieruchomości wspólnikom spółki jawnej nastąpi w stopniu odpowiadającym ich prawu do udziału w zysku, to nie powinno to mieć skutków podatkowych na gruncie podatku dochodowym od osób fizycznych (o ile nie zmienią się przepisy podatkowe w tym zakresie w 2017 r.).

 

Pamiętać jednak należy, że przydział nieruchomości powinien zostać dokonany w takiej proporcji w jakiej dany wspólnik posiada prawo do udziału w zysku. Jeżeli okazałoby się, że wspólnik otrzymałby nieruchomość albo część nieruchomości o wartości wyższej niż przypadający na niego udział w zysku to wówczas tą nadwyżkę należałoby opodatkować podatkiem dochodowym.