Przedsiębiorcy mogą wybrać opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej podatkiem liniowym w wysokości 19% dochodu. W tym przypadku muszą złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemne oświadczenie o wyborze tego sposobu opodatkowania.
Jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, oświadczenie może złożyć na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, a jeżeli podatnik nie złożył oświadczenia na podstawie tych przepisów - pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
 
 
Wybór tego sposobu opodatkowania dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej urząd skarbowy o rezygnacji z podatku liniowego lub złoży w tym terminie pisemny wniosek lub oświadczenie o zastosowanie jednej z form opodatkowania ryczałtowego (ryczałt od przychodów ewidencjonowanych lub karta podatkowa).
W przypadku, gdy podatnik:
1) prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki lub spółek niemających osobowości prawnej,
2) jest wspólnikiem spółek osobowych (np. cywilnej, jawnej, komandytowej itd.)
– wybór podatku liniowego dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności.
Przy czym należy pamiętać o istotnym ograniczeniu. Chodzi o podatnika, który wybrał podatek liniowy i uzyskał z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie lub z tytułu prawa do udziału w zysku spółki osobowej przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy.
Ważne
Dotyczy to czynności odpowiadających tym, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy (art. 9a ust. 3 u.p.d.o.f.).
Przykład
Podatniczka prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Wspólnikami tej spółki są dwie osoby: podatniczka i jej wspólniczka. Obie na 2014 r. wybrały opodatkowanie podatkiem liniowym. Spółka cywilna, której podatniczka jest wspólnikiem, świadczy usługi obsługi celnej na rzecz spółki z o.o.. W 2010 r. wspólniczka podatniczki zawarła umowę o pracę z tą spółką z o.o.. Natomiast 25 czerwca 2014 r. wspólniczka zawarła porozumienie zmieniające umowę o pracę, z którego wynika, że świadczone przez nią na rzecz spółki z o.o. czynności będą identyczne, jak czynności wykonywane na rzecz tego podmiotu przez spółkę cywilną.
W tym przypadku, jeśli wspólniczka spółki cywilnej wykonuje w 2014 r. na rzecz spółki z o.o., w ramach stosunku pracy, czynności analogiczne, jak świadczone na rzecz tego samego podmiotu przez spółkę cywilną, której wspólnikiem jest również podatniczka, tym samym podatniczka traci prawo do opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej w spółce cywilnej podatkiem liniowym. Zatem, mimo że podatniczka nie wykonywała świadczeń na rzecz spółki z o.o., to na skutek działań wspólniczki nie będzie jej przysługiwało prawo do opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej według 19% stawki liniowej (patrz interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 20 października 2014 r., IPTPB1/415-403/14-3/AG).
W takim przypadku podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania podatkiem liniowym i jest obowiązany do wpłacenia zaliczek od dochodu osiągniętego od początku roku, obliczonych przy zastosowaniu skali podatkowej, oraz odsetek za zwłokę od zaległości z tytułu tych zaliczek.
Przykład
Podatnik jest zatrudniony na umowę o pracę w zakładzie opieki zdrowotnej na stanowisku administracyjnym. Jednocześnie podpisał z tą firmą umowę o konsultacje lekarskie po godzinach pracy. Z umowy tej wynika, że wykonuje usługi medyczne w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej, m.in. badanie stanu zdrowia, rozpoznawanie chorób, udzielanie porad lekarskich, wydawanie opinii i orzeczeń lekarskich itd. Czynności te nie odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy.
W tym przypadku podatnik może wybrać opodatkowanie podatkiem liniowym.
Przykład
Podatniczka od 1999 r. w ramach umowy o pracę zawartej ze szpitalem specjalistycznym wykonuje prace na stanowisku starszy asystent. Od 2 grudnia 2013 r. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, opodatkowaną na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej. W ramach tej działalności w lutym 2014 r. – po rozwiązaniu umowy o pracę ze szpitalem – podatniczka zawarła umowę o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne z byłym pracodawcą (szpitalem specjalistycznym). Prace wykonywane w oparciu o podpisaną umowę polegają na tych samych czynnościach, które wykonywała na podstawie umowy o pracę. Od 2015 r. dochód uzyskany z działalności gospodarczej podatniczka zamierza opodatkować podatkiem liniowym 19%, wykonując jednocześnie czynności na rzecz byłego pracodawcy.
W tym przypadku, podatniczka uzyskując w 2015 r. przychody z działalności gospodarczej ze świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy – nawet w zakresie odpowiadającym czynnościom, które w poprzednim roku podatkowym wykonywała u tego pracodawcy w oparciu o stosunek pracy, rozwiązany w 2014 r. – ma prawo do opodatkowania dochodu uzyskiwanego z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w 2015 r. tzw. podatkiem liniowym, o ile złoży w wymaganym terminie oświadczenie o wyborze formy opodatkowania.
Fakt zawarcia w 2014 r. umowy na świadczenie usług medycznych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej z podmiotem, z którym podatniczka była związana w poprzednich latach umową o pracę, nie wyklucza możliwości opodatkowania przychodów uzyskiwanych od 2015 r. w ramach tej działalności 19% podatkiem liniowym (patrz interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 4 listopada 2014 r., ITPB1/415-894/14/DP).
Warto też dodać, że nie będzie możliwy wybór opodatkowania podatkiem liniowym w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem, czyli m.in. na podstawie kontraktu menedżerskiego. Przypomnijmy, że działalność w tym zakresie zawsze będzie traktowana jako działalność wykonywana osobiście, nawet wówczas, gdy będzie wykonywana w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej. Potwierdzają to również organy podatkowe. W jednej z interpretacji możemy przeczytać: wyodrębnienie w [u.p.d.o.f.] w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście, przychodów z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze – przy jednoczesnym zdefiniowaniu na użytek tej ustawy pojęcia pozarolniczej działalności gospodarczej – nie pozostawia wątpliwości, że źródłem tych przychodów nie jest pozarolnicza działalność gospodarcza, lecz zawsze działalność wykonywana osobiście (...). Tym samym przychody uzyskane z tytułu tego rodzaju umów stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, nawet jeżeli umowy te zawierane są w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej. [podkreślenie autora]
[Natomiast] możliwość opodatkowania dochodów 19% „podatkiem liniowym" dotyczy tylko i wyłącznie dochodów uzyskanych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej (ze źródła przychodów pozarolnicza działalność gospodarcza).
(...)
[Jeżeli więc] w istocie jak wskazano we wniosku, Wnioskodawca w ramach świadczonych na rzecz Spółki usług nie będzie wykonywał żadnych czynności kierowania, czy zarządzania, to uzyskiwane z tego tytułu dochody będą mogły być opodatkowane „podatkiem liniowym" (...). (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 24 lipca 2014 r., sygn. IBPBI/1/415-535/14/AP, sygn. IBPBI/1/415-849/14/AP).
W innej interpretacji organ ten uznał, że świadczenie usług doradczych nie jest świadczeniem usług w zakresie umowy o zarządzanie. Przyznał on rację podatnikowi, który stwierdził: usługi świadczone w ramach umowy doradczej nie mają charakteru usług o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktu menedżerskiego ani umowy o podobnych charakterze, a tym samym dochody z tytułu czynności wykonywanych w ramach zawartej umowy o świadczenie usług doradczych nie stanowią ani dochodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 [u.p.d.o.f.], ani dochodów o których mowa w art. 13 pkt 9 [u.p.d.o.f.]. W konsekwencji (...) przedmiotowe dochody stanowią dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej i jako takie będą mogły być rozliczane w oparciu o art. 30c [u.p.d.o.f.], tj. przy zastosowaniu 19% liniowej stawki podatku. (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 18 grudnia 2014 r., sygn. IBPBI/1/415-1101/14/ŚS).
 
 
Jak wyliczyć podatek liniowy?
Podatek liniowy wynosi 19% podstawy opodatkowania, czyli dochodu. Dochód może być pomniejszony o składki na ubezpieczenia społeczne zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie społeczne (art. 30c ust. 1 u.p.d.o.f.). Składki te podlegają odliczeniu, jeśli nie zostały:
– zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub
– odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, lub
– odliczone od przychodów opodatkowanych ryczałtem ewidencjonowanym.
Zatem w tym przypadku nie ma znaczenia wysokość dochodu jak przy opodatkowaniu progresywnym, tj. według skali podatkowej. Stawka podatku jest stała – liniowa.
Ważne
Warto zwrócić uwagę, że wybór opodatkowania podatkiem liniowym nie zawsze będzie opłacalny. Niższa stawka podatku według skali wynosi 18%, a pierwszy próg podatkowy wynosi 85.528 zł. Zważywszy na fakt, że stawka podatku liniowego wynosi 19%, dochód do wysokości 85.528 zł lepiej opodatkować według skali podatkowej.
Poza tym, należy też mieć na uwadze, że wybór opodatkowania podatkiem liniowym uniemożliwi również preferencyjne rozliczenie podatku w zeznaniu rocznym, tj. łącznie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko (art. 6 ust. 8 u.p.d.o.f.).
Uwaga
Stosując liniową stawkę podatku składamy zeznanie roczne na formularzu PIT-36L.
(...)