Odpowiedź: podatnicy (wspólnicy spółki cywilnej) mogą nie wprowadzać samochodu do ewidencji środków trwałych. Mogą również nie księgować faktury wykupu samochodu. Nie ma także żadnych przeszkód aby samochód wykupiony przez spółkę był faktycznie po wykupie użytkowany w prowadzonej przez jednego ze wspólników jednoosobowej działalności gospodarczej. Należy jedynie pamiętać o tym, że bez jego formalnego wprowadzenia na stan majątku przedsiębiorstwa prowadzonego w ramach działalności jednoosobowej, nie będzie możliwe zaliczanie do kosztów podatkowych tego przedsiębiorstwa wszelkich związanych z tym samochodem wydatków – możliwe to byłoby ewentualnie w oparciu o ewidencję przebiegu pojazdu. Sprzedaż samochodu ze spółki cywilnej do przedsiębiorstwa prowadzonego przez jednego z jej wspólników w ramach działalności jednoosobowej jest możliwa. Cena takiej sprzedaży powinna być zbliżona do wartości rynkowej samochodu.
 
Uzasadnienie: jak wynika z art. 22d ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, których wartość początkowa nie przekracza 3500 zł. Skoro więc wartość wykupu samochodu będzie wynosiła 589 zł (nie będzie przekraczała 3500 zł), to podatnicy (wspólnicy spółki cywilnej) nie będą mieli obowiązku wprowadzania wykupionego z leasingu samochodu do ewidencji środków trwałych.
O ile samochód po wykupie będzie użytkowany w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów spółki cywilnej, to – o ile nie zostanie on potraktowany jako środek trwały podlegający amortyzacji – koszty wynikające z faktury wykupu będą mogły stanowić koszty podatkowe (wniosek z art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f.). Należy jednakże pamiętać, że zaliczenie określonych wydatków do kosztów podatkowych to prawo a nie obowiązek podatnika. Spółka cywilna zatem, na którą zostanie wystawiona faktura wykupu, nie będzie miała obowiązku jej ewidencjonowania w swoich kosztach podatkowych.
Żadne przepisy nie ograniczają prawa podatników do użytkowania składników majątkowych jednego przedsiębiorstwa, w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez inne przedsiębiorstwo. Nie ma więc żadnych przeszkód aby samochód wykupiony przez opisaną w pytaniu spółkę cywilną był faktycznie po wykupie użytkowany w prowadzonej przez jednego ze wspólników jednoosobowej działalności gospodarczej. Należy jedynie pamiętać, że bez jego formalnego wprowadzenia samochodu na stan majątku przedsiębiorstwa prowadzonego w ramach działalności jednoosobowej nie będzie możliwe zaliczanie do kosztów podatkowych wszelkich związanych z tym samochodem wydatków – możliwe to byłoby ewentualnie w oparciu o ewidencję przebiegu (art. 23 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.f.).
Sprzedaż składników majątkowych przez spółki cywilne wspólnikom tych spółek może wzbudzać wątpliwości ze względu na fakt, iż po części stanowi tzw. sprzedaż "samemu sobie". Jest ona jednak akceptowana, w tym także przez organa podatkowe (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 23 lutego 2012 r., ILPB1/415-1367/11-2/AA). Sprzedaż taką więc uznaje się za dopuszczalną.
Kwestia ceny, za jaką spółka cywilna sprzeda samochód swemu wspólnikowi jest w zasadzie kwestią pozaprawną. Należy jedynie pamiętać o tym, że w związku z powiązaniami spółki cywilnej i osoby prowadzącej przedsiębiorstwo, na rzecz którego zostanie sprzedany samochód, w kontekście uregulowań art. 25 u.p.d.o.f., warunki transakcji takiej sprzedaży nie powinny się różnić od warunków ustalanych przez podmioty niezależne. Cena takiej sprzedaży zatem powinna być zbliżona do wartości rynkowej samochodu.
 
Więcej odpowiedzi na pytania z zakresu działalności gospodarczej i podatków znajdziesz w Kompasie Księgowo Kadrowym