Wytwórca komunalnych osadów ściekowych, będący jednocześnie właścicielem nieruchomości, na której były one stosowane, doprowadził do przekroczenia standardów jakości gleby i ziemi w zakresie cynku i rtęci (przekroczenia rzędu do 125mg/kg suchej masy – cynk i do 1,2 mg/kg rtęć). Przedsiębiorca posiada pozwolenie starosty na wytwarzanie odpadów (19 08 05) oraz zezwolenie na odzysk odpadów o kodzie 19 08 05 metodą R13.
Czy w myśl ustawyz dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, z późn. zm.) – dalej u.z.s.ś.n., należy uznać przedsiębiorcę za podmiot korzystający ze środowiska stwarzający ryzyko szkody w środowisku?

Czy może w tej sytuacji powinny zostać zastosowane przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.) – dalej u.o.g.r.l.?


Odpowiedź:

Przedsiębiorca jest podmiotem korzystającym ze środowiska, stwarzającym ryzyko szkody w środowisku, podlegającym u.z.s.ś.n. z uwagi na posiadanie zezwolenie na odzysk odpadów.

Uzasadnienie:

Zgodnie art. 3 ust. 1 pkt 3 lit. a u.z.s.ś.n., do działalności stwarzającej ryzyko szkody w środowisku zalicza się zbieranie lub przetwarzanie odpadów wymagające uzyskania zezwolenia, w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) – dalej u.o.

Zezwolenia na zbieranie odpadów oraz zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów wydane na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) w dniu wejścia w życie u.o. stały się odpowiednio zezwoleniami na zbieranie odpadów i zezwoleniami na przetwarzanie odpadów w rozumieniu przepisów niniejszej ustawy – art. 232 ust. 1 u.o. - gdyby więc doszło do zanieczyszczenia gruntu lub wód podziemnych komunalnymi osadami ściekowymi należy stosować u.z.s.ś.n., a nie u.o.g.r.l.

Przez szkodę w środowisku rozumie się negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska:
- w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych, mającą znaczący negatywny wpływ na osiągniecie lub utrzymanie właściwego stanu ochrony tych gatunków lub siedlisk przyrodniczych, z tym że szkoda w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych nie obejmuje uprzednio zidentyfikowanego negatywnego wpływu wynikającego z działania podmiotu korzystającego ze środowiska zgodnie z art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.) lub zgodnie z decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227);
- w wodach, mającą znaczący negatywny wpływ na stan ekologiczny, chemiczny lub ilościowy wód;
- w powierzchni ziemi, przez co rozumie się zanieczyszczenie gleby lub ziemi, w tym w szczególności zanieczyszczenie mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi.

Zatem należy stwierdzić, że przepisy u.z.s.ś.n. mają zastosowanie w przypadku zanieczyszczenia powierzchni ziemi wskutek niewłaściwego stosowania komunalnych osadów ściekowych w rolnictwie.