Kierownik budowy jest pracownikiem wykonawcy. Zamawiający odstąpił od umowy z powodu opóźnień wykonawcy i żąda od kierownika budowy wydania dotychczas sporządzonych dokumentów argumentując, że jego obowiązkiem jest prowadzenie i przechowywanie dokumentacji budowy. Kierownik nie może wydać dokumentacji budowy, ponieważ znajduje się ona w posiadaniu wykonawcy lub podwykonawców.

Odpowiedź

Problem związany z dokumentacją budowy jest wielowątkowy i wielopłaszczyznowy. Niewątpliwie rację ma inwestor, że obowiązkiem kierownika budowy jest prowadzenie i przechowywanie dokumentacji budowy. Zgodnie bowiem z art. 22 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) – dalej pr. bud. do podstawowych obowiązków kierownika budowy należy prowadzenie dokumentacji budowy, zaś zgodnie z art. 42 ust. 2 pkt 1 pr. bud. kierownik budowy jest obowiązany prowadzić dziennik budowy. Z kolei stosownie do treści art. 46 pr. bud. kierownik budowy jest obowiązany przez okres wykonywania robót budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich wykonania oraz udostępniać te dokumenty przedstawicielom uprawnionych organów. Nie ma przy tym żadnego znaczenia czy kierownik budowy jest pracownikiem wykonawcy, czy też nie jest niczyim pracownikiem. Skoro przyjął funkcję kierownika budowy, to ciążą na nim określone obowiązki wynikające z prawa budowlanego bez względu na zakres zobowiązań pracowniczych. Jeżeli jednak kierownik budowy nie dopełnia swoich obowiązków i nie dysponuje dokumentacją budowy, to powinien poinformować o tym fakcie inwestora. Roszczenie inwestora o wydanie dokumentacji budowy jest o tyle bezskuteczne, że zostało skierowane do osoby, która tę dokumentację powinna wprawdzie posiadać, lecz faktycznie tak nie jest. Żądanie wydania rzeczy może być skuteczne jedynie wobec osoby, która tę rzecz posiada, a nie wobec osoby, która owej rzeczy nie ma. Inwestor powinien zatem skierować swoje roszczenie wobec wykonawcy, w którego posiadaniu znajduje się należąca do inwestora dokumentacja budowy. Wykonawca nie ma bowiem żadnego prawa do zatrzymywania dokumentów budowy.

Kierownik budowy może natomiast ponosić odpowiedzialność dyscyplinarną i zawodową przed odpowiednimi organami samorządu zawodowego za naruszenie swych podstawowych obowiązków polegające na braku pieczy nad dokumentacją budowy. Dopuścił się bowiem co najmniej naruszenia art. 22 pkt 3 pr. bud., art. 42 ust. 2 pkt 1 pr. bud. oraz art. 46 pr. bud. Poza tym – w związku z niedopełnieniem swoich ustawowych obowiązków – może również ponosić odpowiedzialność cywilnoprawną (odszkodowawczą) wobec inwestora. Jeżeli bowiem inwestor ponosi szkodę w związku z brakiem dokumentacji budowy i jest w stanie tę szkodę wykazać, to odpowiedzialność za nią ponosi zarówno wykonawca, który nie wydaje dokumentacji, jak i kierownik budowy, który nie dopełnia swoich ustawowych obowiązków, bowiem gdyby je dopełnił dysponowałby przedmiotowymi dokumentami i mógłby je wydać inwestorowi przez co ten ostatni nie byłby narażony na powstanie szkody. W interesie kierownika budowy jest zatem nakłonienie wykonawcy (lub podwykonawców) do zwrotu dokumentacji budowy inwestorowi.