Po pięciu latach każde pozwolenie na budowę - nie do podważenia

Nowe przepisy prawa budowlanego uniemożliwiające unieważnienie pozwolenia na budowę czy użytkowanie dotyczą wszystkich decyzji. Także tych wydanych przed 19 września, gdy nowelizacja wprowadzająca graniczny termin na uchylenie jeszcze nie obowiązywała. Tak wynika z interpretacji Ministerstwa Rozwoju.

Do 18 września, czyli do dnia wejścia w życie nowelizacji prawa budowlanego, decyzję o pozwoleniu na budowę można było uchylić praktycznie w dowolnym czasie, nawet wiele lat po tym jak budynek już powstał i był użytkowany. Od 19 września nie można stwierdzić nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat. Podobnie jest z decyzjami o pozwoleniu na użytkowanie. Stwierdzenie jej nieważności nie jest dopuszczalne, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia, w którym stała się ostateczna. Nowela wprowadza więc graniczny, pięcioletni termin dla stwierdzenie nieważności decyzji pozwolenia na budowę i decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Tyle, że nie było pewności, czy nowe prawo dotyczy też decyzji wydanych przed 19 września. W odpowiedzi na pytania Prawo.pl Ministerstwo Rozwoju rozwiewa wszelkie wątpliwości i jasno stwierdza, że nie liczy się data wejście w życie przepisów.

Jak liczyć pięć lat

Nowy art. 37b w ust. 1 stanowi, iż nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło 5 lat. Anna Kornecka, wiceminister rozwoju odpowiedzialna za budownictwo, zapewnia, że data realizacji inwestycji nie ma wpływu na zastosowanie omawianej regulacji. - Artykuł 37b ust. 1 dotyczy zarówno decyzji wydanych przed 19 września 2020 r. jak i decyzji wydanych po tym dniu. W postępowaniu w sprawie nieważności decyzji organ będzie miał obowiązek uwzględnić treść art. 37b niezależnie od tego, kiedy została wydana decyzja - dodaje. Dlaczego?

Nie można stosować przepisu, którego nie było 

Zgodnie z art. 25 nowelizacji do spraw nią uregulowanych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia jej w życie stosuje się dotychczasowe przepisy. W prawie budowlanym obowiązującym do 18 września  nie było jednak przepisu regulującego kwestię przedawnienia możliwości stwierdzenia nieważności. - Jest zupełnie zrozumiałym, że nie ma żadnych powodów aby przyjmować, że tylko decyzje wydane po dniu wejścia w życie art. 37b poddane byłyby reżimowi prawnemu uniemożliwiającemu stwierdzenie ich nieważności z powodu upływu czasu, natomiast decyzje sprzed tej daty byłyby pozbawione takiej ochrony stabilności stanu prawnego i faktycznego nimi wywołanego - podkreśla minister Kornacka. I dodaje, że gdyby wolą ustawodawcy było, aby stosowanie art. 37b ograniczone było tylko do decyzji wydanych w nowym stanie prawnym, to taka zasada musiałby zostać wprost wyrażona.

Zobacz procedurę w LEX: Odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków pozwolenia na budowę >

Unieważnienie pozwolenia na użytkowanie z ograniczeniem

Jak zapewnia Ministerstwo Rozwoju takie same zasady dotyczą także nowego art. 59h prawa budowlanego. Zgodnie z nim nie stwierdza się nieważności decyzji o pozwoleniu na użytkowanie, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.  W tym przypadku zatem również nie ma znaczenia kiedy decyzja została wydana - w starym, czy w nowym reżimie prawnym. Jej unieważnienie jest możliwe przed upłynięciem pięcioletniego terminu. - To bardzo dobra informacja - ocenia Przemysław Dziąg, radca prawny Polskiego Związku Firm Deweloperskich. Pozwoli to wielu inwestorom, a także osobom, które nabyły od nich inwestycję, uniknąć czasochłonnej procedury naprawczej.