Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów Kodeksu pracy – dalej k.p., w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy - świadectwo pracy dotyczy okresu lub okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy.
W przypadku nawiązania z tym samym pracownikiem kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniego stosunku pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy wyłącznie na jego wniosek, złożony w postaci papierowej lub elektronicznej; wniosek może być złożony w każdym czasie i dotyczyć wydania świadectwa pracy dotyczącego poprzedniego okresu zatrudnienia albo wszystkich okresów zatrudnienia, za które dotychczas nie wydano świadectwa pracy. Świadectwo pracy pracodawca zobowiązany jest wydać pracownikowi w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku.
Obowiązujący dotychczas wymóg wydawania świadectwa pracy po 24 miesiącach zakładowego stażu pracy mimo trwania zatrudniania u tego samego pracodawcy na podstawie kolejnej umowy zawartej na okres próbny lub umowy o pracę zawartej na czas określony, w opinii ustawodawcy stanowił nadmierne obciążenie dla pracodawców i nie miał uzasadnienia z punktu widzenia interesu pracownika.
Poprzednio a nowo obowiązujące przepisy
Zgodnie z poprzednio obowiązującym brzmieniem art. 97 k.p., w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca był obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy.
Od powyższej zasady przepis wprowadzał jeden wyjątek - jeżeli bowiem pracownik pozostawał w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, pracodawca był obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów, zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów.
Powyższa zasada obowiązywała tylko w przypadku umów o pracę na czas określony (umowy o pracę na okres próbny, na czas określony oraz na czas wykonania określonej pracy). Tym samym, ponieważ wskazany powyżej wyjątek miał zastosowanie jedynie wobec umów o pracę na czas określony, w przypadku, gdy po umowie na czas określony pracodawca zawierał z pracownikiem kolejną umowę na czas nieokreślony, pracodawca miał obowiązek wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące okres zatrudnienia na umowie terminowej.
Uwaga!
Zgodnie z nowymi regulacjami rodzaj zawieranej z pracownikiem umowy nie ma znaczenia. Jeżeli zatem pracodawca zawrze z pracownikiem w ciągu 7 dni kolejną umowę o pracę (zarówno na czas określony, jak też na czas nieokreślony) nie będzie miał obowiązku wydać mu świadectwa pracy.
Ponadto pracodawca miał bezwzględny obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy, jeżeli kolejna terminowa umowa o pracę była zawierana w sytuacji, gdy okres pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie jednej lub kilku kolejnych terminowych umów o pracę przekraczał 24 miesiące.
Pamiętaj!
Zgodnie z nowymi regulacjami czas trwania kolejnej umowy (zarówno zawarte na czas określony, jak też na czas nieokreślony) nie ma znaczenia.
Przykład
Pracodawca zawarł z pracownikiem trzy umowy terminowe na łączny okres 33 miesięcy. Następnie postanowił zatrudnić go na umowę o pracę na czas nieokreślony. Jeżeli tylko przerwa pomiędzy kolejnymi umowami nie przekraczała 7 dni pracodawca nie ma obowiązku wydania pracownikowi żadnego świadectwa pracy potwierdzającego zakończone okresy zatrudnienia. Obowiązek taki istnieć będzie jedynie na wniosek pracownika lub gdy dojdzie do ostatecznego rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę.
W dalszym ciągu w świadectwie pracy należy natomiast podać informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego. Ponadto w świadectwie pracy zamieszcza się wzmiankę o zajęciu wynagrodzenia za pracę w myśl przepisów o postępowaniu egzekucyjnym. Na żądanie pracownika w świadectwie pracy należy podać także informację o wysokości i składnikach wynagrodzenia oraz o uzyskanych kwalifikacjach.
Uwaga!
Od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje nowy wzór świadectwa pracy stanowiący załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy.
Pracownik może również, tak jak to było poprzednio, w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. Jeżeli z orzeczenia sądu pracy wynika, że rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów o pracę, pracodawca jest obowiązany zamieścić w świadectwie pracy informację, że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło za wypowiedzeniem dokonanym przez pracodawcę.
Zakończenie umowy terminowej w 2016 r. a obowiązek wydania świadectwa pracy w 2017 r.
Przepisy przywołanego na wstępie rozporządzenia zawierają przepisy przejściowe regulujące kwestie wydania świadectwa pracy zarówno w przypadku, gdy w dniu wejścia w życie nowej ustawy pracownik nie jest już zatrudniony u pracodawcy, ale nie upłynął jeszcze 24-miesięczny okres, po upływie którego pracodawca jest obowiązany do wydania świadectwa pracy w związku z nawiązanym i zakończonym wcześniej stosunkiem pracy na podstawie terminowej umowy o pracę, oraz gdy pracownik jest zatrudniony u pracodawcy na podstawie terminowej umowy o pracę.
W pierwszym przypadku pracodawca będzie obowiązany do wydania łącznego świadectwa pracy za poprzednie zakończone okresy zatrudnienia w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Przed upływem tego terminu, pracodawca będzie zobowiązany w ciągu 7 dni do wydania świadectwa pracy na pisemny wniosek pracownika. Wniosek pracownika powinien mieć postać pisemną.
W drugim przypadku świadectwo pracy za okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę trwającej w dniu wejścia w życie ustawy będzie już wydawane na nowych zasadach.
Przepisy przejściowe nie regulują jednak kwestii na jakim wzorze należy wydać pracownikowi świadectwo pracy. Nowe rozporządzenie wprowadziło bowiem również nowy wzór świadectw pracy. Skoro jednak od dnia 1 stycznia 2017 r., poprzednie rozporządzenie nie obowiązuje (a wraz z nim poprzedni wzór świadectwa pracy) a przepisy nie wskazują na jego zastosowanie względem świadectw pracy wystawianych po dniu 1 stycznia 2017 r. - niezależnie od okresu zatrudnienia, należy uznać, że do świadectw pracy wystawianych po dniu 1 stycznia należy stosować przepisy nowego rozporządzenia w sprawie wystawiania świadectw pracy oraz zawarty tam wzór świadectwa.