O powołaniu klastra poinformował w środę Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, który jest jednym z patronów przedsięwzięcia. Inicjatywa ma służyć lepszemu wykorzystaniu możliwości, jakie daje tzw. rewolucja śmieciowa, czyli przejęcie gospodarki odpadami przez samorządy.
"Zmiana systemowa, jaką przyniosła nowa ustawa śmieciowa, to potężne pole do nowych inicjatyw. Odpady komunalne, podobnie jak ścieki, mają wielki potencjał energetyczny. Chcemy pokazać możliwości rozwojowe branży. Nie oszukujmy się - ekologię napędza tu ekonomia" - wskazał koordynator klastra Arkadiusz Primus.
Oprócz firm z sektora gospodarki odpadami do klastra przystąpili też przedstawiciele Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Współpracę zadeklarował również Instytut Podstaw Inżynierii Środowiskowej Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu.
Śląski Klaster Gospodarki Odpadami będzie ścisłe współpracował z działającym już od roku Śląskim Klastrem Ekologicznym, skupiającym firmy z sektora ochrony środowiska lub świadczące usługi dla tego sektora. Obu klastrom bliska jest rekultywacja terenów zdegradowanych oraz przywracanie ich na potrzeby nowych przedsięwzięć, a także projekty w zakresie energetycznego wykorzystania odpadów i ścieków.
Klastry planują w najbliższym czasie seminaria i konferencje tematyczne. Docelowo jednak chcą realizować konkretne projekty. Jednym z pierwszych ma być budowa badawczo-demonstracyjnej instalacji zgazowania odpadów w Świętochłowicach lub Katowicach.
Klastry są jednym z najważniejszych narzędzi polityki rozwoju regionalnego i polityki innowacyjnej UE. Skupiają działające blisko siebie firmy i organizacje (m.in. producentów, dostawców, odbiorców, dystrybutorów), które - choć na rynku ze sobą konkurują - chcą jednocześnie współpracować na rzecz wspólnego celu i korzyści. Może chodzić np. o opracowywanie we współpracy z naukowcami nowych rozwiązań technologicznych.
Tworzenie klastrów w woj. śląskim wpisuje się w Regionalną Strategię Innowacji. W regionie działają już m.in.: Innowacyjny Śląski Klaster Czystych Technologii Węglowych, Śląski Klaster Wodny, Klaster Energetyczny czy Klaster Technologii Energooszczędnych Euro-Centrum.
Projekty w dziedzinie gospodarki odpadami, a także gospodarki wodno-ściekowej, finansowane są m.in. z unijnego programu operacyjnego "Infrastruktura i środowisko". W woj. śląskim instytucją wdrażająca działania w tym zakresie jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Dotychczas na te cele wydano w regionie 203 mln zł, czyli 52 proc. środków z programu. Kolejne ponad 200 mln zł będzie wydane w ciągu najbliższych trzech lat.
Najwięcej projektów ma zostać zrealizowanych do 2014 r., a ostatnie z nich - w 2015. Ich łączna wartość przekracza 737 mln zł, a dofinansowanie ze środków unijnych przekroczy w sumie 430 mln zł. W ramach dofinansowanych przez UE przedsięwzięć w regionie powstają m.in. dwa nowoczesne zakłady zagospodarowania odpadów, a także kompostownia, sortownia i składowisko odpadów.