Pytanie:
Jeden ze współwłaścicieli nieruchomości dokonał zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa w trybie art. 83f ust. 4 ustawy z 16.04.2004 r. o ochronie przyrody - dalej u.o.p. W trakcie weryfikacji zgłoszenia organ ustalił, że działka oprócz wnioskodawcy ma jeszcze dwóch innych współwłaścicieli nieruchomości, którzy nie żyją. Po zmarłych osobach nie zostało przeprowadzone postępowania spadkowe. Zgodnie z art. 113 ust. 7 ustawy z 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami - dalej u.g.n., jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie żyje i nie przeprowadzono lub nie zostało zakończone postępowanie spadkowe, to nieruchomość należy traktować jako nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym.
Czy w takim przypadku usunięcie drzewa może zostać zgłoszone przez jednego żyjącego właściciela w trybie art. 83f ust. 4 u.o.p., czy żyjący współwłaściciel powinien uzyskać zezwolenie na usunięcie drzewa, o którym mowa w art. 83 ust. 1 pkt 1 u.o.p.?
Odpowiedź:
Organ nie może zastosować art. 83f ust. 4 u.o.p. Z przepisu tego wynika, że tylko właściciel nieruchomości - osoba fizyczna może dokonać zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa. Zatem, przepis ten nie dotyczy posiadaczy samoistnych.
Mogą oni wystąpić o usunięcie drzewa na zasadzie art. 83 ust. 3 u.o.p., dołączając zgodę (żyjącego) współwłaściciela nieruchomości, ale nie mogą usunąć drzewa w procedurze, o której mowa w art. 83f ust. 4 i n. u.o.p.
Uzasadnienie:
Stan prawny nieruchomości należy rozpatrywać w świetle uregulowań art. 113 ust. 6 u.g.n. Przez nieruchomość o nieuregulowanym stanie prawnym rozumie się nieruchomość, dla której ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić osób, którym przysługują do niej prawa rzeczowe. Można za takowy uznać również niezgodność pomiędzy stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej, a faktycznym stanem prawnym. Przepis art. 113 ust. 6 u.g.n. stosuje się również, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie żyje i nie przeprowadzono postępowania spadkowego lub nie zostało ono zakończone.
| Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz | |
 |
Krzysztof Gruszecki
 |
Jeżeli z wnioskiem występuje osoba jak w pytaniu, w postępowaniu organ powinien wyjaśnić, czy wnioskodawca jest faktycznie posiadaczem nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. De facto tak, chociaż jego status prawny, jako współwłaściciela nieruchomości, jest uregulowany. Nie może on jednak zgłosić zamiaru usunięcia drzewa, bowiem art. 83f ust. 4 u.o.p. odnosi się wyłącznie do właścicieli nieruchomości, a nie innych osób, które statusu właściciela nie posiadają. Współwłasność gruntu ma to do siebie, że wszelkie czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu, a do takich należy usuwanie drzew, wymagają zgody wszystkich właścicieli. Zatem, współwłaściciel nieruchomości – osoba fizyczna składając zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa musi dołączyć zgody pozostałych współwłaścicieli na zasadzie art. 199 ustawy z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny, przy założeniu że pozostali współwłaściciele są osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.
Skoro mowa o współwłaścicielach, to na gruncie u.o.p. posiadacze samoistni (którzy po stwierdzeniu nabycia spadku uzyskają status współwłaścicieli) nie mogą występować jako strony w procedurze zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa.
