Czy polska firma zajmująca się wywozem nieczystości ciekłych może "obsłużyć" w tym zakresie mieszkańca Czech?

Jakim zezwoleniem musiałaby się wykazać?

Czy nieczystości te mogłyby trafić do polskiej oczyszczalni ścieków?

Chodzi o transport przez granicę i możliwość przyjęcia tych ścieków w polskiej oczyszczalni.

Odpowiedź:

O ile przepisy czeskie dopuszczają możliwość odbioru ścieków przez inne podmioty niż czeskie, to po spełnieniu wszystkich przepisów czeskich związanych z uzyskaniem stosownych zezwoleń na odbiór i transport nieczystości ciekłych, przedsiębiorca może obsługiwać mieszkańców Czech. Posiadanie polskiego zezwolenia na odbiór nieczystości ciekłych wydane nawet przez organ wykonawczy gminy sąsiadującej z granicą Czech jest oczywiście niewystarczające.

Nieczystości ciekłe w rozumieniu ścieków nie mogą być przemieszczane w ramach rozporządzenia (WE) Nr 1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów (Dz. Urz. UE L 190 z 12 lipca 2006, s. 1) - dalej rozporządzenie 1013/2006. Ponadto dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy (Dz. U. UE L 312 z dnia 22 listopada 2008 r., s. 3) - dalej dyrektywa 2008/98/WE, w art. 2 ust. 2 lit. a wyłącza z zakresu zastosowania ścieki.

Gdyby natomiast przejściowo gromadzone w zbiornikach nieczystości ciekłe były klasyfikowane jako ciekły odpad przemysłowy (a nie ściek), do których miałaby zastosowanie ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) - dalej u.o., to po nadaniu im odpowiedniego kodu odpadów można byłoby rozważyć możliwość ich przemieszczenia, gdyby nie fakt, że odpady przemieszczane do Polski mogą być poddawane jedynie odzyskowi, a nie unieszkodliwieniu, co wprost wynika z art. 63 ust. 2 rozporządzenia 1013/2006.@page_break@

Uzasadnienie:

Przepisy dotyczące oceny, czy mamy do czynienia ze ściekiem przemysłowym czy z ciekłym odpadem przemysłowym nie są jednoznaczne i ostatecznie ich kwalifikacja należy do wytwórcy. Z postanowień u.o.., nie stosuje się m.in. do ścieków w rozumieniu przepisów o ochronie środowiska (art. 2 ust. 2 pkt 5 u.o.), a odpad zdefiniowany jest tu jako każda substancja lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do u.o., których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany (art. 3 ust. 1 u.o.).

Tak sformułowana definicja odpadu nie wyjaśnia zależności odpadu płynnego i ścieku. Z definicji ścieku zawartej w art. 9 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145) – dalej pr. wod. wynika, że ścieki to zużyte wody wprowadzane do wód lub do ziemi. Natomiast jako ścieki przemysłowe (w rozumieniu pr. wod.) - rozumie się "ścieki, (...) powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, (...) odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu. Potencjalne ścieki odróżnia więc od odpadu płynnego to, że z założenia mają one być uwolnione do środowiska po wcześniejszej obróbce. Innym kryterium umożliwiającym ocenę, czy mamy do czynienia ze ściekiem, czy z odpadem płynnym jest część definicji ścieku wyliczająca je enumeratywnie od litery "a" do litery "g". Mowa jest tam o "wodach".

Zatem, substancje płynne, które nie są rozcieńczone w wodzie, stanowią zawsze odpad, którego pozbywamy się. Jakkolwiek woda może stanowić przeważającą część odpadu, to nie mamy jednak do czynienia z wodami, o których mowa w definicji ścieku. Teoretycznie, jeśli mamy do czynienia z rozcieńczoną w wodzie substancją oraz jeżeli docelowym sposobem pozbycia się owej mieszaniny jest uwolnienie jej do środowiska wodno - gruntowego, to mamy do czynienia ze ściekiem, a nie ciekłym odpadem.

Inaczej jest w przypadku przejściowego gromadzenia nieczystości ciekłych przez właścicieli nieruchomości. Tę kwestię wyjaśnia bowiem art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391, z późn. zm.) - dalej u.u.c.p.g., w rozumieniu której nieczystościami ciekłymi będą ścieki zgromadzone przejściowo w zbiornikach bezodpływowych. Jeśli w opisanym pytaniu chodzi właśnie o takie "nieczystości", to ich przemieszczenie do Polski nie będzie możliwe na gruncie rozporządzenia 1013/2006. Nie będzie również możliwe przemieszczenie nieczystości ciekłych przejściowo zgromadzonych w zbiorniku bezoodpływowym przez mieszkańca Czech – przedsiębiorcę wytwarzającego ciekłe odpady przemysłowe, zaklasyfikowane jako odpady (a nie ścieki) w świetle art. 63 ust. 2 rozporządzenia 1013/2006.