Jesiony w całej Polsce sporo ostatnio wycierpiały. Choroba powodowana głównie przez grzyb Chalara fraxinea zdziesiątkowała gatunek tak silnie, że pod znakiem zapytania stanęło jego przetrwanie w polskich lasach. Jest jednak miejsce, gdzie cenny genotyp jesionu pielęgnowany rękami leśników czeka na lepsze czasy.
Miejscem tym jest plantacja nasienna jesionu w Nadleśnictwie Łomża (RDLP Białystok). Tam leśniczy Mariusz Zawadzki, wraz z pracownikami jednej z bardziej nowoczesnych w regionie szkółek leśnych, dba dosłownie o każdą gałązkę wszystkich rosnących na tym terenie jesionów. Plantacja została założona w 2002 roku, w ramach „Programu zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzew leśnych w Polsce na lata 1991–2010”.
Na ponad 6 hektarowej powierzchni rośnie ponad półtora tysiąca drzewek – szczepów trzydziestu jeden drzew matecznych, czyli o wysokich wartościach hodowlanych. Mocną stroną łomżyńskiej plantacji jest jej położenie - z dala od drzewostanów jesionowych. Drzewka są pod stałą kontrolą, a miejscowych leśników wspiera w działaniach specjalny zespół, z udziałem m.in. naukowców z Instytutu Badawczego Leśnictwa i specjalistów z Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
Jesiony wciąż są dziesiątkowane przez patogeny i w żadnym z krajów europejskich, gdzie choroba ta występuje, jak dotąd nie opracowano skutecznej metody walki z nią. Ale dzięki plantacjom, jak ta w Nadleśnictwie Łomża, być może uda się ocalić zasoby genowe tego cennego gatunku.
Opracowanie: Łukasz Matłacz
Źródło: www.lasy.gov.pl, stan z dnia 29 lipca 2013 r.