Państwowa Rada Ochrony Przyrody przedstawiła w kwietniu najpilniejsze wyzwania dotyczące ochrony przyrody w Polsce, przed jakimi stoimy wiosną 2016 r., wskazała też, że należy uważnie obserwować i możliwie pilnie zająć się rozwiązaniem lub ograniczeniem następujących problemów, których skala wydaje się niepokojąco rosnąć:

a) brak pewności niezależności organów ochrony przyrody od lobby gospodarczego i aktualnych interesów politycznych;
b) zbyt silne, pozamerytoryczne oddziaływanie lobby łowieckiego na wiele działań w zakresie ochrony przyrody;

c) słaba, pogarszająca się jakość planowania ochrony przyrody, wynikająca z:
- braku dostatecznej weryfikacji przygotowania merytorycznego i doświadczenia podmiotów sporządzających projekty dokumentów ochronnych i wybierania ich wykonawców głównie na podstawie kryterium ceny,

- niechęci organów ochrony przyrody (wynikającej z problemów opisanych w innych punktach) do wprowadzania do planów ochrony lub zadań ochronnych zapisów nakładających na nie obowiązek prowadzenia działań ochrony czynnej oraz wprowadzających ograniczenia w stosunku do gospodarczego wykorzystywania obszarów;

d) brak regulacji dostosowujących polskie prawo do nowych przepisów UE w sprawie obcych gatunków inwazyjnych oraz brak rezerwacji środków na wynikające z tych przepisów działania;

e) nieracjonalne i niekonsekwentne regulacje dotyczące przepisów ustalających sankcje za czyny zabronione w stosunku do przyrody znacząco utrudniają egzekwowanie prawa w dziedzinie ochrony przyrody, przykładowo:

- traktowanie wszystkich czynów zabronionych związanych z przepisami CITES, niezależnie od wagi sprawy, jako przestępstw, co doprowadziło w praktyce do prawie całkowitego zaniechania ścigania takich działań, mimo że skala takiej nielegalnej działalności jest duża i zapewne wciąż rośnie (obecnie niemal wszystkie sprawy kończą się umorzeniem ze względu na dysproporcje między zagrożeniem karą a szkodliwością czynu, co zniechęca organy ścigania do podejmowania takich spraw),

- odsyłanie w przepisach dotyczących poważnych przestępstw przeciwko gatunkom chronionym na podstawie CITES i EU WTR (czyli w większości gatunków egzotycznych) do pojęcia „właściwy stan ochrony gatunku”, które jest określane przez stan populacji gatunku na terenie Unii Europejskiej,

- rażące dysproporcje pomiędzy karami za kłusownictwo na zwierzętach z gatunków łownych a karami za celowe zabijanie zwierząt z gatunków chronionych oraz brak sankcji karnych za niszczenie siedlisk, co prowokuje do bagatelizowania przestępstw w zakresie ochrony przyrody;

f) brak regulacji zapewniających właściwe uwzględnianie aspektów przyrodniczych w śródlądowej gospodarce rybackiej, prowadzący do degradacji populacji ryb i zachwiania naturalnych sieci troficznych, charakterystycznych dla określonych typów akwenów.

Źródło: www.otop.org.pl, stan z dnia 2 maja 2016 r.