Pytanie:
Przedsiębiorca udokumentował w 2008 r. złoże kruszywa naturalnego o całkowitej powierzchni 5,75 ha. Następnie w 2009 r. uzyskał u starosty koncesję na wydobywanie kruszywa z części złoża o ustanowionym bloku geologicznym BII o powierzchni 27 137,10 m2 udzieloną do końca 2015 r. Następnie w 2011 r. uzyskał kolejną koncesję na wydobywanie kruszywa naturalnego z części tego samego złoża o ustanowionym bloku geologicznym BI o powierzchni 24 765,5 m2. ważną do końca 2017 r. Pierwsza koncesja udzielona do końca 2015 r. wygasła w związku z upływem terminu na jaki była wydana. W związku z powyższym starosta z urzędu powinien w drodze decyzji stwierdzić wygaśnięcie koncesji.

Czy w decyzji należy zobowiązać przedsiębiorcę do obmiaru wyrobiska, rozliczenia złoża oraz sporządzenia dodatku do dokumentacji zatwierdzonej przez marszałka? Czy należy zobowiązać przedsiębiorcę do zrekultywowania części wyrobiska?

Odpowiedź:
Zgodnie z art. 39 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze - dalej pr. geol., organ administracji geologicznej w decyzji stwierdzającej wygaśniecie koncesji nakłada na dotychczasowego przedsiębiorcę obowiązki związane z ochroną środowiska i likwidacją zakładu górniczego.

Uzasadnienie:
W przypadku, kiedy upłynie czas obowiązywania koncesji, na podstawie art. 38 ust. 2 pr. geol. organ stwierdza jej wygaśnięcie nakładając na dotychczasowego przedsiębiorcę obowiązki, o których mowa w art. 39 pr. geol. Obowiązek rozliczenia zasobów złoża i wykonanie rekultywacji mieszczą się w treści wskazanej regulacji. Jednak to organ koncesyjny decyduje jakie obowiązki nałożyć.

Przyznać muszę, że po raz pierwszy spotykam się z sytuacją kiedy nie sporządzono dodatku do dokumentacji geologicznej - podziału złoża, przed uzyskaniem koncesji od starosty.

Zgodnie z obecnie obowiązującą regulacją, art. 22 ust. 2 pkt 1 pr. geol. upoważnia starostę do udzielenia koncesji jedynie w przypadku, kiedy obszar udokumentowanego złoża nieobjętego własnością górniczą nie przekracza 2 ha. W związku z powyższym, w celu uzyskania koncesji u starosty, należałoby podzielić złoże - art. 89 ust. 5 pr. geol. Wówczas starosta jest organem właściwym do zatwierdzenia "nowej" dokumentacji geologicznej (jeżeli obszar złoża nie przekracza 2 ha) i na jej podstawie udzielenia koncesji.

W 2008 r. nie miała znaczenia powierzchnia złoża, a jedynie granice obszaru górniczego, które nie mogły przekraczać 2 ha aby koncesji mógł udzielić starosta.

Jednocześnie jak już wspomniałam na wstępie na dotychczasowym przedsiębiorcy spoczywają obowiązki związane z likwidacją, co w przypadku odkrywkowych zakładów oznacza przeprowadzenie rekultywacji. Nie można jednak dopuścić aby roboty rekultywacyjne (polegające m.in. na rozplantowaniu nadkładowych mas ziemnych) były wykonywane przed rozliczeniem, a co najmniej przed wykonaniem obmiaru wyrobiska stanowiącego podstawę rozliczenia - to zafałszowałoby wyniki.

Bez względu na fakt, czy starosta nałoży obowiązek sporządzenia dodatku w decyzji stwierdzającej wygaśnięcie pierwszej koncesji (co uważam za słuszne), czy wstrzyma się z tym faktem do całkowitego zakończenia działalności górniczej, organem właściwym do zatwierdzenia dodatku do dokumentacji geologicznej złoża o powierzchni powyżej 2 ha (część 27 137,10 m2 i 24 765,5 m2) jest marszałek - art. 161 ust. 1 pr. geol.