Pytanie pochodzi z Kompasu Księgowo-Kadrowego


W zmianach od stycznia 2017 r. limit płatności gotówkowych wynosi 15.000 zł.

Czy wartość transakcji gotówkowych jest sumowana w obrębie roku przy zapłatach dla jednego kontrahenta, czy to dotyczy jednorazowej transakcji?
 
Odpowiedź
 
Według przepisów obowiązujących od 2017 r. nie jest istotna kwota zapłaty a wartość transakcji. Prawodawca nie przewiduje żadnego rozliczenia w skali roku – istotna jest wartość transakcji.
 
Uzasadnienie
 
Począwszy od 2017 r. zgodnie z dyspozycją przepisu art. 22p ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 15d ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych podatnicy (w PIT prowadzący działalność gospodarczą) nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej – dalej u.s.d.g., została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego.
Kluczowe znacznie ma to, że od nowego roku według art. 22 u.s.d.g. dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:
 
1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
 
Zatem, od 2017 r. nie jest istotna kwota zapłaty, a wartość samej transakcji, której taka zapłata dotyczy (czyli zapłata może być w znacznie niższej kwocie a jeżeli wartość całej transakcji przekroczy 15.000 zł, wówczas kwota zapłacona gotówką będzie nKUP). Co ważne, prawodawca nie przewiduje żadnego rozliczenia w skali roku – istotna jest wartość transakcji.

Uwagi
Niestety, prawodawca nie wskazuje jak należy rozumieć pojęcie "transakcji". Pomimo, że w przepisie jest mowa o jednorazowej wartości transakcji to obawiam się, że organy będą próbowały łączyć poszczególne, cyklicznie dokonywane transakcja. Uważam, że w analizowanym przypadku zagrożenie scalenia jest realne, stąd z ostrożności fiskalnej podatnik powinie traktować poszczególne dostawy jako składowe jednej transakcji i unikać płatności gotówkowych do momentu ukształtowania się przeciwnej wykładni.
Tak jak wskazałem w powyższej odpowiedzi, póki nie zostanie ukształtowana odrębna wykładnia, z ostrożności fiskalnej stosowałbym zasadę, że nawet jeżeli jest kilka zamówień ale dotyczą towarów jednego rodzaju, winny one być klasyfikowane jako jedna transakcja. Mam nadzieję, że resort finansów udzieli wyjaśnień w tym zakresie. Biorąc jednak pod uwagę intencje prawodawca obawiam się, że operacja dokonywane w takich warunkach jak opisane w pytaniu organ będzie próbował traktować jak jedna transakcja.