Oceny oddziaływania na środowisko są ważnym narzędziem polityki środowiskowej, przynoszącym korzyści zarówno dla środowiska jak również społeczno-ekonomiczne. Jako główne przyczyny zmian Komisja Europejska wymienia: problemy z implementacją, słabości wynikające z proceduralnego charakteru obecnej dyrektywy, niekonsekwencje, pewne powtórzenia prowadzące do opóźnień i zwiększające koszty całego procesu.
Najbardziej są potrzebne zmiany w następujących obszarach:
- screeningu (preselekcji) – czyli postępowania, które ma rozstrzygnąć o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Dotyczy ono przedsięwzięć z załącznika nr 2 do dyrektywy 2011/92/UE, czyli mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Znaczące różnice w implementacji przepisów dotyczących screeningu w państwach członkowskich powodują, że w niektórych z nich obowiązek przeprowadzania oceny jest nakładany zbyt często nawet dla przedsięwzięć powodujących mniejsze oddziaływanie na środowisko, tworząc niepotrzebne bariery. W innych – wprost przeciwnie – zbyt liberalna implementacja prowadzi do sytuacji, w której przedsięwzięcia niezasadnie unikają przeprowadzenia oceny. Komisja zauważyła, że najwięcej zarzutów związanych z naruszeniem ocen oddziaływania na środowisko dotyczy właśnie etapu screeningu. Celem zmian jest doprowadzenie do tego, że ocena oddziaływania na środowisko będzie przeprowadzana zawsze tam, gdzie jest to konieczne.
- jakość analiz środowiskowych. Prawidłowość decyzji środowiskowych jest zdeterminowana jakością danych wykorzystanych w raporcie środowiskowym i rzetelnością oceny. Co prawda dyrektywa wprowadza wymagania odnoszące się do samej procedury, to jednak warunki co do samej oceny zostały określone wyłącznie przez ustawodawstwa krajowe. Prowadzi to często do niskiej jakości, czy wręcz braków w danych będących podstawą ocen (dotyczy to również nowych zagadnień środowiskowych takich jak zmiany klimatu, ryzyka katastrofy, bioróżnorodności). Tymczasem kompletne dane wykorzystane do oceny są podstawą właściwych decyzji środowiskowych, a te podnoszą społeczną akceptację projektu, zapobiegają kosztownym opóźnieniom i sporom.
Pełna treść artykułu dostępna jest w Serwisie Samorządowym www.samorzad.lex.pl>>>
Od 2014 r. nowe założenia ocen oddziaływania na środowisko
Komisja Europejska po ponad dwóch latach prac przedstawiła kompleksową propozycję zmian dyrektywy dotyczącej ocen oddziaływania na środowisko.Oczekuje się, że nowe regulacje wejdą w życie w marcu 2014 roku.