W miejscu tym wyjaśnić należy, iż przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko zostały wskazane w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573, z późn. zm.). Natomiast przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 to – zgodnie z art. 3 pkt 11a Prawa ochrony środowiska – działania, które mogą w znaczący sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin i siedlisk zwierząt lub w inny sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla ochrony których wyznaczono – w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.) – obszar Natura 2000.
Wskazać należy, iż ewentualne oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na obszar Natura 2000 stwierdza – co do zasady – organ właściwy do wydania jednej z decyzji wyliczonych w art. 46 ust. 4 pkt 2-9 Prawa ochrony środowiska lub organ właściwy do przyjęcia jednego ze zgłoszeń, które zostały wymienione w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska. I tak jeżeli organ właściwy do wydania decyzji, o której mowa w art. 46 ust. 4 pkt 2-9 Prawa ochrony środowiska, stwierdzi, iż planowane przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 i nie jest ono bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony – o czym mowa w art. 46b ust. 1 Prawa ochrony środowiska – wydaje postanowienie o zawieszeniu postępowania do czasu uzyskania przez wnioskodawcę decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Natomiast zgodnie z art. 46b ust. 1a Prawa ochrony środowiska, jeżeli organ właściwy do przyjęcia zgłoszenia, o którym mowa w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska, stwierdzi, że planowane przedsięwzięcie może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 i nie jest ono bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony, wydaje postanowienie o konieczności uzyskania przez zgłaszającego decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Wskazane powyżej postanowienia wydaje się – o czym mowa w art. 46b ust. 2 Prawa ochrony środowiska – po zasięgnięciu opinii wojewody, a na obszarach morskich – dyrektora urzędu morskiego. Jednocześnie zaznaczyć należy, iż w przypadku planowania przedsięwzięcia podlegającego regulacji zawartej w art. 46b ust. 1 Prawa ochrony środowiska lub przedsięwzięcia podlegającego regulacji zawartej w art. 46b ust. 1a Prawa ochrony środowiska wnioskodawca może – zgodnie z art. 46b ust. 3 Prawa ochrony środowiska – złożyć wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji, o której mowa w art. 46 ust. 4 pkt 2-9 Prawa ochrony środowiska albo przed dokonaniem zgłoszenia, o którym mowa w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska.
Zgodnie z art. 46 ust. 1 Prawa ochrony środowiska realizacja przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko lub obszar Natura 2000 jest dopuszczalna wyłącznie po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Wydanie tej decyzji powinno nastąpić – co do zasady – przed uzyskaniem każdej z decyzji wskazanych w art. 46 ust. 4 Prawa ochrony środowiska lub przed dokonaniem któregokolwiek ze zgłoszeń wymienionych w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska, przy czym jeżeli na terenie, na którym realizowane jest przedsięwzięcie, dla którego została wydana jedna z decyzji określonych w art. 46 ust. 4 Prawa ochrony środowiska lub dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska, został wyznaczony obszar Natura 2000, uprawniony podmiot powinien złożyć wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000. Wniosek taki powinien być złożony – o czym mowa w art. 46 ust. 4f Prawa ochrony środowiska – w terminie 6 miesięcy od dnia wyznaczenia obszaru Natura 2000. @page_break@
Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia dołącza się bowiem do wniosku o wydanie decyzji, o której mowa w art. 46 ust. 4 Prawa ochrony środowiska oraz do zgłoszenia, o którym mowa w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska, przy czym – zgodnie z art. 46 ust. 4b Prawa ochrony środowiska – złożenie wniosku albo dokonanie zgłoszenia powinno nastąpić nie później niż przed upływem czterech lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia stała się ostateczna. Wskazany powyżej czteroletni termin może jednak ulec wydłużeniu o dwa lata – o czym mowa w art. 46 ust. 4c Prawa ochrony środowiska – jeżeli realizacja planowanego przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko przebiega etapowo oraz nie zmieniły się warunki określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia.
Tak więc wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia powinno nastąpić przed uzyskaniem wskazanych poniżej decyzji:
- decyzji o warunkach zabudowy dla przedsięwzięcia polegającego na zalesieniu wydawanej na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 46 ust. 4 pkt 1a Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu budowlanego wydawanej na podstawie przepisów Prawa budowlanego (art. 46 ust. 4 pkt 2 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego wydawanej na podstawie przepisów Prawa budowlanego (art. 46 ust. 4 pkt 2 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych wydawanej na podstawie przepisów Prawa budowlanego (art. 46 ust. 4 pkt 2 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę obiektów jądrowych wydawanej na podstawie przepisów prawa budowlanego (art. 46 ust. 4 pkt 2a Prawa ochrony środowiska);
- koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, na wydobywanie kopalin ze złóż, na bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (art. 46 ust. 4 pkt 3 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji określającej szczegółowe warunki wydobywania kopaliny wydawanej na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze (art. 46 ust. 4 pkt 3a Prawa ochrony środowiska);
- pozwolenia wodnoprawnego na wykonywanie urządzeń wodnych wydawanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (art. 46 ust. 4 pkt 4 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji ustalającej warunki prowadzenia robót polegających na regulacji wód oraz budowie wałów przeciwpowodziowych, a także robót melioracyjnych, odwodnień budowlanych oraz innych robót ziemnych zmieniających stosunki wodne na terenach o szczególnych wartościach przyrodniczych, zwłaszcza na terenach, na których znajdują się skupienia roślinności o szczególnej wartości z punktu widzenia przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach masowych lęgów ptactwa, występowania skupień gatunków chronionych oraz tarlisk, zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (art. 46 ust. 4 pkt 5 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji zatwierdzającej projekt scalania lub wymiany gruntów wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz. U. z 2003 r. Nr 178, poz. 1749, z późn. zm.) (art. 46 ust. 4 pkt 6 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji uzgadniającej warunki rekultywacji dla planowanego przedsięwzięcia, które może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 i nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony (art. 46 ust. 4 pkt 6a lit. a Prawa ochrony środowiska);
- decyzji w sprawie rekultywacji i zagospodarowania dla planowanego przedsięwzięcia, które może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 i nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony wydawanej na podstawie ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.), (art. 46 ust. 4 pkt 6a lit. b Prawa ochrony środowiska);
- decyzji w sprawie zgody na przeznaczenie gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne dla planowanego przedsięwzięcia, które może znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 i nie jest bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynika z tej ochrony wydawanej na podstawie ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (art. 46 ust. 4 pkt 6a lit. c Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o zmianie lasu na użytek rolny wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 45, poz. 435, z późn. zm.) (art. 46 ust. 4 pkt 7 Prawa ochrony środowiska); @page_break@
- decyzji o ustaleniu lokalizacji autostrady wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2571, z późn. zm.) (art. 46 ust. 4 pkt 8 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721, z późn. zm.) (art. 46 ust. 4 pkt 9 Prawa ochrony środowiska);
- decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej wydawanej na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94, z późn. zm.) (art. 46 ust. 4 pkt 10 Prawa ochrony środowiska).
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia powinna być wydana również – o czym mowa w art. 46 ust. 4a Prawa ochrony środowiska – przed dokonaniem jednego z wskazanych poniżej zgłoszeń:
- zgłoszenia budowy regulowanego przepisami Prawa budowlanego;
- zgłoszenia wykonywania robót budowlanych regulowanego przepisami Prawa budowlanego;
- zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego regulowanego przepisami Prawa budowlanego;
- zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania części obiektu budowlanego regulowanego przepisami Prawa budowlanego.
W miejscu tym wskazać należy, że – zgodnie z art. 46 ust. 4d Prawa ochrony środowiska – wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia nie jest wymagane przed uzyskaniem zmiany decyzji, o której mowa w art. 46 ust. 4 pkt 2 Prawa ochrony środowiska, która to zmiana polega na – niepowodującym zmian warunków określonych w wydanej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia – odstąpieniu od zatwierdzonego projektu budowlanego: dotyczącym charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego (kubatury, powierzchni zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji) lub dotyczącym zapewnienia warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne.
Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia nie jest wymagane także – o czym mowa w art. 46 ust. 4e Prawa ochrony środowiska – w przypadku zmiany decyzji, o której mowa w art. 46 ust. 4 pkt 3 Prawa ochrony środowiska, polegającej na: zmianie terminu ważności decyzji, zmniejszeniu przestrzeni, w granicach której ma być prowadzona działalność, zmianie terminu rozpoczęcia działalności objętej decyzją, w tym wykonania poszczególnych prac, ustaleniu lub zmianie formy lub wielkości zabezpieczenia roszczeń mogących powstać wskutek wykonywania działalności objętej decyzją.
Obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia
Nowelizacja Prawa ochrony środowiska zakłada wymóg uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko lub obszar Natura 2000. Począwszy więc od dnia 19 sierpnia 2005 r. uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia winno poprzedzać przystąpienie do realizacji przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko lub obszar Natura 2000.