Obowiązek przejęcia zależy od charakteru wydzielonej pod drogę dojazdową działki

Czy organ (gmina) zatwierdzając projekt podziału nieruchomości pod budownictwo jednorodzinne i drogę dojazdową może nie przejąć na własność wydzielonej drogi?Pytanie pochodzi z programuSerwis Budowlany.

Zapisy prawa miejscowego mówią o tym, że droga ta jest własnością inwestora, a może być za zgodą burmistrza własnością gminy.

Czy w świetle art. 98 u.g.n. ten podział jest zgodny z prawem i gmina może nie przejąć tej działki drogowej?

Odpowiedź

W niniejszym przypadku z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, jaki charakter ma wskazana w zapytaniu droga.

Najprawdopodobniej będziemy mieli tutaj do czynienia z drogą wewnętrzną. Z art. 93 ust. 1 w zw. z art. 98 ust. 1 u.g.n. nie można wyprowadzać uprawnienia właściciela nieruchomości podlegającej podziałowi do żądania wyznaczenia na nieruchomości drogi publicznej (co miałoby skutkować jej przejęciem za odszkodowaniem przez jednostkę samorządu terytorialnego) ani też domniemywać jej istnienia w przypadku braku wyraźnych postanowień planu miejscowego w tym względzie.

Stąd też w zaistniałym stanie faktycznym, w pierwszej kolejności należałoby sięgnąć do decyzji podziałowej, z której definitywnie będzie wynikać charakter wydzielonej pod drogę dojazdową działki gruntu.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) – dalej u.g.n., działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.

Powołany przepis dotyczy wyłącznie wydzielania działek pod drogi publiczne. To z decyzji podziałowej musi wynikać, że wydzielona działka gruntu została wydzielona pod drogę publiczną, a nie jedynie pod drogę, jako ciągu komunikacyjnego, która nie ma charakteru publicznego – por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 czerwca 2012 r., I OSK 986/12, LEX nr 1217382.

Jak wynika z orzecznictwa sądów administracyjnych (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 15 stycznia 2013 r., II SA/Ol 1314/12, LEX nr 1274565), drogi połączone z siecią dróg publicznych, a przede wszystkim nie przeznaczone do wyłącznego użytku mieszkańców zamkniętego osiedla, lecz ogólnodostępne, służące nieograniczonej liczbie potencjalnych użytkowników, którzy mogą korzystać z nich na podobnych zasadach, jak z dróg wybudowanych i utrzymywanych przez samorząd lub inny podmiot publiczny, należy zaliczyć do dróg publicznych.

W niniejszym przypadku z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, jaki charakter ma wskazana w zapytaniu droga. Najprawdopodobniej będziemy mieli tutaj do czynienia z drogą wewnętrzną, którymi, w świetle art. 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 260 z późn. zm.) – dalej u.d.p., są drogi niezaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych dróg (por. też wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 września 2009 r., II OSK 1330/08, LEX nr 1166026 i z 20 października 2010 r., III SA 1432/99, LEX nr 47974).

Stosownie do art. 93 ust. 3 u.g.n. podział nieruchomości nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki nie mają dostępu do drogi publicznej, przy czym za dostęp do drogi publicznej uważa się m.in. wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustaleniem na tej drodze odpowiednich służebności drogowych.

Z art. 93 ust. 1 w zw. z art. 98 ust. 1 u.g.n. nie można wyprowadzać uprawnienia właściciela nieruchomości podlegającej podziałowi do żądania wyznaczenia na nieruchomości drogi publicznej (co miałoby skutkować jej przejęciem za odszkodowaniem przez jednostkę samorządu terytorialnego) ani też domniemywać jej istnienia w przypadku braku wyraźnych postanowień planu miejscowego w tym względzie (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 października 2007 r., I OSK 1462/06, LEX nr 453471).Trzeba mieć na uwadze, iż drogi wewnętrzne mogą być urządzone na gruntach będących własnością także innych osób niż wymienione w art. 2a u.d.p., a co za tym idzie w takim przypadku wydzielona pod taką drogę działka gruntu nie przejdzie z mocy prawa na własność gminy.

Stąd też w zaistniałym stanie faktycznym, w pierwszej kolejności należałoby sięgnąć do decyzji podziałowej, z której definitywnie będzie wynikać charakter wydzielonej pod drogę dojazdową działki gruntu.

Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .