Możliwość wprowadzenia obowiązku zawierania pisemnych umów w transakcjach dotyczących nabywania przez przedsiębiorców produktów rolnych została przewidziana w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków produktów rolnych (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, s 671).
Stosowanie sformalizowanych umów pisemnych ma służyć przeciwdziałaniu stosowania pewnych nieuczciwych praktyk handlowych, zakłócających właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i wspólnej organizacji rynku. Zgodnie z regulacją unijną umowy mają być sporządzane przed dostawą i powinny zawierać takie informacje, jak m.in. cena do zapłaty (niezmienna lub obliczana przez połączenie różnych czynników określonych w umowie), ilość i jakość produktów objętych dostawą, czas obowiązywania umowy, terminy i procedury płatności.
Czynności kontrolne w zakresie wywiązywania się przedsiębiorcy z wykonywania obowiązku zawierania pisemnej umowy będą wykonywane przez dyrektora oddziału terenowego Agencji Rynku Rolnego, właściwego miejscowo według miejsca siedziby lub zamieszkania nabywcy produktów rolnych. Ten sam podmiot będzie wymierzać, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną za nabywanie produktów rolnych bez umowy pisemnej lub na podstawie umowy niespełniającej warunków określonych w regulacjach unijnych. Wysokość kary pieniężnej będzie wynosić 10 proc. zapłaty za produkty nabyte na podstawie wadliwej umowy, przy czym późniejsze odstąpienie od umowy czy np. obniżenie ceny umownej nie będą rzutować ani na obowiązek, ani na wysokość kary.
Wchodzące w życie z dniem 11 lutego 2017 r. przepisy o kontroli spełnienia obowiązku zawierania umów pisemnych, jak i sankcji w przypadku jego naruszenia znalazły się w
ustawie z 11 marca 2004 r. o Agencji Rynku Rolnego i organizacji niektórych rynków rolnych (Dz. U. 2016 r., poz. 401 ze zm.). Zostały one wprowadzone na podstawie nowej regulacji prawnej mającej ograniczyć stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych w relacji między dostawcą a nabywcą produktów rolno-żywnościowych –
ustawy z 15 grudnia 2016 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (Dz. U. 2017 r., poz. 67), której główne postanowienia wejdą w życie 12 lipca 2017 r.