Resort rodziny, pracy i polityki społecznej skierował we wtorek do konsultacji projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami osobom rozpoczynającym pozarolniczą działalność gospodarczą przysługuje 2-letni preferencyjny okres opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. W projekcie zaproponowano, by okres ten wydłużyć o rok - do 3 lat.

 
Jak poinformowano w uzasadnieniu projektu, podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosiłaby 30 proc. minimalnego wynagrodzenia w pierwszym i drugim roku prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oraz 60 proc. minimalnego wynagrodzenia w trzecim roku. Dopiero po tym czasie osoby prowadzące działalność zaczynałyby opłacać składkę na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru wynoszącej co najmniej 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia (obecnie po 2 latach).
 
Zdaniem autorów projektu, wpłynie to na wzrost liczby osób rozpoczynających prowadzenie działalności i zwiększy wskaźnik przetrwania przedsiębiorstw, ponieważ obecnie - jak argumentują - część przedsiębiorców zawiesza lub rezygnuje z prowadzenia działalności gospodarczej w trakcie preferencyjnego okresu opłacania składek lub w roku następnym. Tymczasem, jak wynika z badań i danych statystycznych, trzeci rok działalności jest kluczowy dla funkcjonowania firmy.
 
W projekcie zaproponowano, by nowe rozwiązanie dotyczyło osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej po wejściu w życie ustawy.
Wysokość składki na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących pozarolniczą działalność w 2017 r. wynosi: od podstawy wymiaru wynoszącej 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (2557,80 zł): 812,61 zł (z dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym i 749,94 zł (bez ubezpieczenia chorobowego); od podstawy wymiaru wynoszącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia (600 zł): 190,62 zł (z ubezpieczeniem chorobowym) i 179,82 zł (bez ubezpieczenia chorobowego).
 
Dla porównania, zarówno w przypadku osób opłacających składkę od podstawy równej 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, jak i od podstawy wymiaru równej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, składka na ubezpieczenie zdrowotne nie może być niższa niż 297,28 zł, czyli 9 proc. podstawy wymiaru, wynoszącej w 2017 r. nie mniej niż 3303,13 zł (75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale 2016 r.).
 
Jak wynika z danych ZUS, na które powołują się autorzy projektu, spośród 1,4 mln osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, 263 tys. osób (18,3 proc.) opłacało składkę od podstawy wynoszącej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia Ok. 75 tys. osób (30 proc. spośród osób opłacających preferencyjną składkę) podwyższa jej podstawę wymiaru w trakcie pierwszych 24 miesięcy prowadzenia działalności, rezygnując z preferencji.
Z danych ZUS wynika również, że po 2-letnim preferencyjnym okresie opłacania składek ok. 6 tys. osób kontynuuje prowadzenie pozarolniczej działalności, ok. 2 tys. wyrejestrowuje jej prowadzenie, a ok. 6 tys. rozpoczyna pracę inną niż prowadzenie działalności.
Jak szacują autorzy projektu, wydłużenie o rok preferencyjnego opłacania składek na ubezpieczenia społeczne zmniejszy koszty prowadzenia działalności gospodarczej - w warunkach 2017 r. składki na ubezpieczenia społeczne wyniosłyby w trzecim roku prowadzenia działalności (od 60 proc. minimalnego wynagrodzenia): 349,44 zł (bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) lub 378,84 zł (z ubezpieczeniem chorobowym), zamiast odpowiednio 749,94 zł lub 812,61 zł, w przypadku utrzymania obecnych zasad.
 
Zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności wiązać się będzie również z brakiem obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy w całym trzyletnim okresie korzystania z preferencji.
 
Proponowane rozwiązanie - jak przekonują autorzy projektu - wpływając na wzrost liczby osób rozpoczynających pozarolniczą działalność gospodarczą oraz zwiększając wskaźnik przeżycia przedsiębiorstw, wpłynie na wzrost przychodów FUS z tytułu składek od przedsiębiorców. Zachęci do rozpoczynania pozarolniczej działalności gospodarczej osoby obecnie niepodlegające ubezpieczeniom społecznym oraz wpłynie pozytywnie na kontynuowanie tej formy aktywności zawodowej. "Trudno obecnie oszacować, czy uzyskane w ten sposób dodatkowe przychody w pełni zrekompensują prognozowane wydatki z tytułu wprowadzenia preferencji, gdyż zależy to od zmian w zachowaniach osób prowadzących pozarolniczą działalność, jak również od sytuacji gospodarczej kraju. Realizacja projektowanego rozwiązania odbywać się będzie w ramach planu finansowego FUS na 2018 r. i lata następne. Ewentualny niedobór zostanie sfinansowany dotacją z budżetu państwa" - zapowiedziano w uzasadnieniu.
 
Ustawa ma wejść w życie z początkiem 2018 r.
(PAP)