Pełna treść komentarza dostępna jest w  programie Serwis Budowlany .



Ustawa z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi (Dz. U. z 2013 r. poz. 1304) - dalej u.p.p.m. została uchwalona przez Sejm w efekcie rozpatrzenia rządowego projektu ustawy, który wpłynął do Sejmu dnia 27 maja 2013 r. (druk nr 1421). Dnia 17 października 2013 r. odbyło się głosowanie w Senacie, który ustawę przyjął, zaś dnia 31 października 2013 r. ustawa została podpisana przez Prezydenta RP. Została opublikowana w Dzienniku Ustaw z dnia 8 listopada 2013 r. i większość jej przepisów weszła w życie po upływie 14 dni, tj. w dniu 23 listopada (z wyjątkiem nielicznych przepisów, które weszły w życie 1 stycznia 2014 r.).

To stosunkowo szybkie, jak na polskie realia, tempo prac legislacyjnych świadczy o priorytetowym znaczeniu regulacji dla realizacji polityki obecnego rządu, jednak z drugiej strony powstaje pytanie, czy nie przełożyło się to na nie do końca przemyślane rozwiązania prawne. Nie ulega wątpliwości, że program „Mieszkanie dla Młodych" (MdM) jest dość krytycznie oceniany z powodu wielu przyjętych w nim rozwiązań. Niniejszy komentarz ma za zadanie przedstawić nie tylko założenia programu, ale także wskazać, jakie pytania i problemy mogą rodzić się na gruncie przyjętej regulacji.


Formy i zakres udzielanej pomocy
Ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi „określa zasady udzielania ze środków Funduszu Dopłat finansowego wsparcia w związku z nabyciem lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, będącego pierwszym własnym mieszkaniem, oraz reguluje zasady zwrotu ze środków budżetu państwa części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych przez osoby fizyczne w
związku z budową pierwszego własnego mieszkania" (art. 1 u.p.p.m.).

Analiza dalszych części przepisów wskazuje na to, że pomoc w ramach programu „Mieszkanie dla Młodych" polega na trzech formach wsparcia:
1) dofinansowaniu wkładu własnego w związku z ubieganiem się o kredyt na nabycie „pierwszego własnego mieszkania";
2) dodatkowym, jednorazowym finansowym wsparciu w formie spłaty części kredytu, gdy w rodzinie pojawi się trzecie lub kolejne dziecko (własne lub przysposobione);
3) częściowym zwrocie VAT za materiały budowlane dla osób, które wybudują (rozbudują, nadbudują) pierwszy własny dom.

Na wstępie wyjaśnić trzeba jednak pewne niejasności pojęciowe, wynikające z przyjętych na gruncie ustawy definicji legalnych w zakresie pojęć „mieszkanie" – „lokal mieszkalny" – „dom jednorodzinny". Istotna jest tu treść art. 2 u.p.p.m. stanowiącego „słowniczek" ustawy, który definiuje te pojęcia na użytek ustawy (pkt 3-5) i ze względów techniki legislacyjnej odbiega częściowo od powszechnego rozumienia tych terminów.

Pojęcie „mieszkanie" w rozumieniu ustawy u.p.p.m. obejmuje bowiem zarówno lokal mieszkalny, jak i dom jednorodzinny (i tak należy pojęcie to tłumaczyć na gruncie każdego przepisu ustawy). Biorąc zaś pod uwagę dalsze – szczegółowe – przepisy ustawy (art. 3 oraz art. 20 ust. 3 pkt 1 u.p.p.m.), stwierdzić trzeba, że pomoc udzielana z Funduszu Dopłat dotyczy zarówno lokali mieszkalnych, jak i domów jednorodzinnych, zaś zwrot części VAT – wyłącznie inwestycji związanych z budową domu (przy czym nie tylko budową domu jednorodzinnego, ale także jego nadbudową, rozbudową oraz przebudową prowadzącą do powstania „lokalu mieszkalnego" w budynku).

 

Osoby uprawnione
Krąg osób uprawnionych do ubiegania się o dofinansowanie z Funduszu Dopłat (zarówno w postaci dofinansowania wkładu własnego jak i finansowego wsparcia z tytułu urodzenia lub przysposobienia trzeciego lub kolejnego dziecka) został w programie MdM określony szerzej, niż w programie „Rodzina na Swoim". Ustawa określa ich mianem „nabywców" (art. 2 pkt 1 i 2 u.p.p.m.). Są to:
1) małżonkowie,
2) osoba samotnie wychowująca dziecko - przy czym może to być zarówno rodzic, jak i opiekun prawny dziecka (osoba ta może być zarówno tzw. singlem - „panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem" - jak i pozostawać w związku małżeńskim – jeżeli orzeczono separację lub jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności),
3) osoba niepozostająca w związku małżeńskim.
(...)

Pełna treść komentarza dostępna jest w programie Serwis Budowlany .