Plan działania jest ambitnym projektem wykorzystującym wszystkie unijne narzędzia dyplomatyczne, handlowe i z zakresu współpracy rozwojowej do zwalczania zjawiska, które stało się jedną z najbardziej lukratywnych form działalności przestępczej na świecie.
Handel dziką przyrodą z obszaru UE, sprowadzaną na jej teren i prowadzony w jej obrębie jest regulowany za pomocą szeregu rozporządzeń dotyczących handlu dziką przyrodą, za pomocą których wdrażane są postanowienia konwencji CITES. Unijne dyrektywy dotyczące ochrony przyrody zabraniają sprzedaży i transportu szeregu ściśle chronionych gatunków dzikiej fauny i flory w UE. Nielegalny handel dziką przyrodą jest również ujęty w dyrektywie w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne, która zobowiązuje państwa członkowskie do uznania go za przestępstwo.
W ciągu ostatnich lat odnotowano dramatyczny wzrost nielegalnego handlu dziką przyrodą. Szacuje się, że rocznie przez ręce zorganizowanych grup przestępczych przechodzi z tego tytułu od ośmiu do dwudziestu miliardów euro i działalność ta stoi na równi z handlem narkotykami, ludźmi i bronią. Nie tylko zagraża ona przetrwaniu niektórych emblematycznych gatunków, lecz także sprzyja korupcji, pociąga ofiary w ludziach i pozbawia uboższe społeczności tak bardzo potrzebnego dochodu. Zagraża również bezpieczeństwu w Afryce Środkowej, gdzie bojówki i ugrupowania terrorystyczne częściowo finansują swoje działania z zysków z nielegalnego handlu dziką przyrodą.
UE jest obszarem docelowym, obszarem pochodzenia i regionem tranzytowym handlu zagrożonymi gatunkami, którego przedmiotem są żywe i martwe okazy dzikiej fauny i flory bądź wykonane z nich wyroby lub części produktów. W 2014 r. zabito ponad 20.000 słoni i 1200 nosorożców i po latach odtwarzania ich populacje ponownie ulegają zmniejszeniu. Jako największy darczyńca na świecie UE wspiera wysiłki w zakresie ochrony środowiska w Afryce kwotą 700 mln euro w okresie 2014–2020.
Przedkładany plan obejmuje 32 działania, które mają zostać zrealizowane do 2020 r. przez UE i jej 28 państw członkowskich. Uwaga skupia się na trzech priorytetowych zagadnieniach:
1. Zapobieganie handlowi oraz ograniczenie podaży i popytu na nielegalne okazy i produkty z dzikiej fauny oraz flory.
2. Wzmocnienie stosowania istniejących przepisów i skuteczniejsze zwalczanie przestępczości zorganizowanej przez zacieśnienie współpracy między właściwymi organami ścigania takimi jak Europol.
3. Zacieśnienie współpracy między państwami pochodzenia, państwami przeznaczenia i regionami tranzytowymi.
Plan działania zostanie przedłożony państwom członkowskim do zatwierdzenia w nadchodzących tygodniach.
Źródło: europa.eu, stan z dnia 29 lutego 2016 r.