Pytanie:
Czy transportujący odpady powinien mieć przy sobie zezwolenie na transport odpadów? Jeśli tak, to na podstawie jakiego przepisu można żądać jego okazania? Jeżeli odpady transportowane są kilkoma samochodami przez kilku kierowców, to czy każdy powinien mieć kopię zezwolenia? Czy kopia powinna być poświadczona za zgodność z oryginałem?
Odpowiedź:
Zauważyć należy, że zagadnienia, o których mowa w treści pytania nie zostały uregulowane przez ustawodawcę w przepisach ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach - dalej u.o. Warto natomiast wskazać, iż zgodnie z art. 87 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym – dalej u.t.d., podczas wykonywania przewozu drogowego kierowca pojazdu samochodowego, co do zasady, jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu kontroli, kartę kierowcy, zapisy urządzenia rejestrującego samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju, obowiązkowe przerwy i czas odpoczynku oraz zaświadczenie, o którym mowa w art. 31 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców.
Ponadto, wykonując transport drogowy kierowca pojazdu samochodowego obowiązany jest mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu kontroli wypis z zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego albo wypis z licencji.
W analizowanej sytuacji, szczególnie istotny wydaje się jednak art. 87 ust. 1 pkt 3 lit. f u.t.d., zgodnie z którym, wykonując przewóz drogowy rzeczy, kierowca pojazdu samochodowego jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu kontroli, dokumenty związane z przewożonym ładunkiem, a także dokumenty wymagane przy przewozie odpadów, w tym w odniesieniu do transportującego odpady wydane przez właściwy organ potwierdzenie posiadania numeru rejestrowego, o którym mowa w u.o., o ile wpis do rejestru jest wymagany. Wskazać należy, iż zgodnie z art. 50 ust. 2 w związku z art. 50 ust. 1 pkt 5 lit. b u.o., przed rozpoczęciem działalności w zakresie transportu odpadów, podmiot jest obowiązany uzyskać wpis do rejestru prowadzonego przez marszałka województwa, który to marszałek, dokonując wpisu do rejestru, nadaje podmiotowi indywidualny numer rejestrowy. Wskazać jednak należy, że zgodnie z art. 233 ust. 2 u.o, do czasu utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o., transportujący odpady są obowiązani do uzyskania zezwolenia na transport odpadów lub wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach - dalej u.o. z 2001 r. na podstawie przepisów dotychczasowych.
Mając na uwadze powyższe, w mojej ocenie, do czasu utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o., w przypadku transportującego odpady, kierowca pojazdu samochodowego jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać, na żądanie uprawnionego organu kontroli dokumenty wymagane przy przewozie odpadów, w tym wydane przez właściwy organ zezwolenie na transport odpadów lub potwierdzenie wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 33 ust. 5 u.o. z 2001 r. (wyrok NSA z dnia 21 lipca 2015 r., II GSK 1444/14). Ustawodawca nie precyzuje jednak, czy w tym przypadku chodzi o oryginał dokumentu, czy też jego kopię. W tym względzie, brak również w pełni jednolitego stanowiska w orzecznictwie, jak bowiem podkreślił WSA w Warszawie w wyroku z dnia 25 listopada 2008 r., VI SA/Wa 289/08 "obowiązek posiadania w pojeździe i okazywania na żądanie uprawnionego organu kontroli odpowiedniego dokumentu (zaświadczenia, dowodu opłaty, itd.) dotyczy z założenia oryginału a nie kopii tego dokumentu". Z kolei WSA w Warszawie w wyroku z dnia 27 lutego 2008 r., I SA/Wa 2135/07 wskazał, iż "złożenie kserokopii licencji nie jest niezgodne z prawem". Trudno zatem powyższą kwestię w sposób jednoznaczny rozstrzygnąć. Warto natomiast zauważyć, iż z dniem 24 stycznia 2018 r. wejdą w życie przepisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 7 października 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla transportu odpadów - dalej r.t.o. Na szczególną uwagę w kontekście problematyki podjętej w treści pytania, zasługuje § 8 ust. 1 i ust. 2 r.t.o., zgodnie z którym, odpady transportuje się wraz z dokumentem potwierdzającym rodzaj transportowanych odpadów oraz dane zlecającego transport odpadów, a w przypadku odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości - wraz z dokumentem potwierdzającym rodzaj transportowanych odpadów oraz nazwę gminy, z terenu której są odbierane odpady.
Dokumentami potwierdzającymi rodzaj transportowanych odpadów oraz dane zlecającego transport odpadów, będą w szczególności: karta przekazania odpadów, faktura sprzedaży odpadów, podstawowa charakterystyka odpadów, jak również dokument dotyczący transgranicznego przemieszczania odpadów.
