Wniosek KE ma na celu zagwarantowanie wszystkim obywatelom unijnym prawa do wody pitnej dobrej jakości, co wynika bezpośrednio z zasad europejskiego filaru praw socjalnych, przyjętego podczas szczytu w Goeteborgu w listopadzie ubiegłego roku.

Jak poinformowała w czwartek KE, zaproponowane poprawki mają wzmocnić pozycję konsumentów wobec dostawców, którzy będą zobowiązani do udzielania bardziej dokładnych i zrozumiałych informacji na temat zużycia wody, struktury kosztów oraz ceny za litr. Ma to umożliwić porównanie np. z cenami wody butelkowanej. Nowe przepisy mają też przyczynić się do ochrony środowiska, zmniejszając wykorzystanie plastiku i ograniczając emisję gazów cieplarnianych.

Jak zaznaczył wiceszef KE Jyrki Katainen, wniosek ten "ułatwia przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym", ponieważ "pomaga państwom członkowskim w zasobooszczędnym gospodarowaniu wodą pitną". Jego zdaniem proponowane przepisy sprzyjają też ograniczeniu zużycia energii i zapobiegają niepotrzebnym stratom wody.

Przepisy przewidują dodanie nowych i nowo powstających zanieczyszczeń do wykazu kryteriów określania bezpieczeństwa wody (np. bakterii legionella i chloranów), uwzględniając - jak głosi komunikat - najnowszą wiedzę naukową i zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia.

Według proponowanych zasad państwa członkowskie UE będą zobowiązane do poprawy dostępu do wody pitnej dla wszystkich obywateli, a zwłaszcza dla grup słabszych i zmarginalizowanych, które obecnie mają do niej utrudniony dostęp. W praktyce oznacza to dostarczenie infrastruktury pozwalającej na swobodny dostęp do wody pitnej w przestrzeni publicznej, prowadzenie kampanii informacyjnych poświęconych jakości wody oraz zachęcanie do zapewniania dostępu do wody pitnej w budynkach administracji i użyteczności publicznej.

Inną istotną zmianą w prawodawstwie będzie zapewnienie łatwego i przyjaznego dla użytkownika dostępu, w tym online, do informacji o jakości wody pitnej oraz o zaopatrzeniu w wodę na danym obszarze mieszkalnym, co ma zwiększyć zaufanie do wody z kranu. Szacuje się, że nowe przepisy pozwolą obniżyć potencjalne zagrożenia zdrowia związane z wodą pitną z 4 proc. do poniżej 1 proc.

Spadek spożycia wody butelkowanej ma przyczynić się do zaoszczędzenia 600 mln euro rocznie. Dzięki "większemu zaufaniu" do wody z kranu będzie można ograniczyć zanieczyszczenie środowiska, zwłaszcza morskiego, plastikowymi butelkami, co pozwoli jednocześnie wypełnić niektóre z zadań unijnej strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych.

KE zdecydowała się też przyspieszyć prace nad standaryzacją, dzięki której wyroby budowlane na całym rynku wewnętrznym UE, takie jak rury i zbiorniki, nie będą zanieczyszczały wody pitnej.

KE podkreśla, że jej inicjatywa legislacyjna jest w dużej mierze wynikiem ogólnoeuropejskiej inicjatywy obywatelskiej "Right2Water", przedłożonej pod koniec 2013 roku. W ramach tej inicjatywy na rzecz poprawy dostępu do bezpiecznej wody pitnej dla wszystkich Europejczyków zebrano ponad półtora miliona podpisów. Była to pierwsza europejska inicjatywą obywatelska, która uzyskała wymaganą liczbę podpisów.

Z Brukseli Grzegorz Paluch (PAP)