Karta podatkowa metodą optymalizacji opodatkowania

Przedsiębiorca sprawdzając, czy może skorzystać z opodatkowania kartą podatkową, powinien przeanalizować również, czy ten sposób opodatkowania będzie w prowadzonej działalności korzystny. Jako zryczałtowana metoda opodatkowania karta nie musi być bowiem podatkowo korzystna dla podatników, którzy uzyskują niskie dochody.

1. Wysokość dochodów podatnika

Zryczałtowane formy opodatkowania ze swej natury korzystne są dla podatników, którzy wykazują wysokie dochody i opodatkowanie ich na zasadach ogólnych (czy podatkiem liniowym) prowadziłoby do ustalenia wyższych, niż stawki karty podatkowej, kwot należnego podatku.

Przykład

Podatnik prowadzi działalności gospodarczą w zakresie przerobu zbóż z pomocą 2 pracowników sezonowych (stawka podatku 102 zł). We wrześniu i październiku uzyskał z tych usług świadczonych rolnikom przychód 100.000 zł (dochód 90.000 zł).

Wysokość karty podatkowej: 204 zł

Podatek liniowy: 17.100 zł

Podatek na zasadach ogólnych: 16.270 zł

Ryczałt: 8500 zł

Zasadą jest więc, ze powyżej pewnego, zwykle niewysokiego progu dochodu (przychodu) opodatkowanie kartą podatkową zawsze będzie korzystne.

Z kolei opodatkowanie kartą podatkową byłoby niekorzystne dla podatników, którzy opodatkowując dochód wykazaliby stratę bądź po dokonaniu odliczeń zobowiązani byliby do zapłaty jedynie niewielkiego, nie wyższego niż karta podatkowa, podatku dochodowego. Dodatkowo opodatkowanie w formie karty podatkowej uniemożliwia skorzystanie z ulg i preferencyjnego, wspólnego opodatkowania z małżonkiem czy dzieckiem.

2. Uproszczona forma rachunkowości podatkowej

Opodatkowani kartą podatkową korzystają jeszcze z tej zalety, że zwolnieni są z prowadzenia ewidencji podatkowych. Dotyczy to oczywiście jedynie ewidencji w zakresie podatku dochodowego (przykładowo obowiązkowo będą podatnicy VAT prowadzić ewidencję sprzedaży). Są więc nawet w korzystniejszej sytuacji, niż podatnicy na zasadach ogólnych, którzy zwolnieni by zostali z obowiązku prowadzenia KPiR.

Należy przy tym zauważyć, że zwolnienie to nie tylko zmniejsza ilość obowiązków biurokratycznych związanych z ewidencją, ale również pozwala na oszczędności w porównaniu do sytuacji, gdyby podatnik zdecydował się na skorzystanie z usługowego prowadzenia ksiąg. Podatnicy korzystający z karty pozostają jednak zobowiązani do wystawiania faktur i rachunków, a w przypadku, gdy zatrudniają pracowników – do prowadzenia ewidencji zatrudnienia.

Przykład

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą. Korzystając z opodatkowania na zasadach ogólnych byłby zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych lub KPiR, na ryczałcie – ewidencji przychodów, na karcie – jedynie ewidencji zatrudnienia, jeśli zatrudnia pracowników.

3. Likwidacja działalności gospodarczej

Zarówno przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych, liniowo jak i ryczałtem majątek likwidowanego przedsiębiorstwa musi być ujęty w wykazie majątku a jego odpłatne zbycie – opodatkowane podatkiem dochodowym. Jest to szczególnie dotkliwe w przypadku zasad ogólnych, gdy odpisy amortyzacyjne od zbywanych środków trwałych były wyłączone z kosztów podatkowych. Uzyskany przychód z odpłatnego zbycia będzie w takiej sytuacji praktycznie w całości opodatkowany z uwagi na doliczenie dokonanych odpisów amortyzacyjnych, łatwo więc, by podstawa opodatkowania przekroczyła drugi, 32%, próg podatkowy. Podobnie w ryczałcie opodatkowaniu podlega całość przychodu z odpłatnego zbycia środków trwałych.

Powyższe zasady obowiązują również w przypadku karty podatkowej - odpłatne zbycie składników majątku związanych z działalnością gospodarczą jest opodatkowane kartą. Należny podatek od dochodu z odpłatnego zbycia obejmuje jednak już stawka karty podatkowej wynikająca z decyzji organu podatkowego i zapisów ustawowych. W efekcie odpłatne zbycie, jako odrębne zdarzenie, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego.

Co istotne zbycie takiego składnika majątku będzie pozwalało przedsiębiorcy go nabywającemu na rozpoznanie całości wydatków na nabycie jako kosztu podatkowego (ewentualnie – uwzględnienie tego wydatku w wartości początkowej środka trwałego). Rozwiązanie to jest wyjątkowo korzystne podatkowo, jednak w przypadku transakcji między podmiotami powiązanymi należy dopilnować, by transakcja odbyła się na warunkach rynkowych.

Przykład

Podatnik (zasady ogólne) prowadzi działalność gospodarczą związaną z instalacjami elektrycznymi z użyciem środków trwałych nabytych z dotacji z Urzędu Pracy. Po zakończeniu umowy z UP zamierza zlikwidować działalność i zbyć sprzęt za kwotę 20 000 zł.

Od 1 stycznia zgłasza więc wybór opodatkowania karta podatkową, zmieniając jednocześnie zakres działalności na samodzielne (0 pracowników) usługi dla ludności (podatek 262-324 zł). W ramach działalności zbywa sprzęt i oblicza należny podatek:

Zasady ogólne: 20 000 x18% = 3600 zł

Karta podatkowa: 262-324 zł, po pomniejszeniu o składkę zdrowotną podatek praktycznie nie wystąpi.

Nabywca ujmuje całość wydatków na zakup środka trwałego w wartości początkowej i amortyzuje, zaliczając w drodze odpisów amortyzacyjnych jej całość w koszty, czym zmniejsza podatek należny o kwotę łącznie 3600 zł.

Należy zauważyć, że odpłatne zbycie będzie opodatkowane kartą podatkową również wtedy, gdy nastąpi po likwidacji działalności, a składniki majątku zostaną ujęte w wykazie składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności opodatkowanej kartą podatkową.