Zgodnie z przepisami art. 1 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o świadczeniu usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 47, poz. 278) – dalej u.ś.u., ustawa ta reguluje zasady:
• świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• współpracy międzynarodowej właściwych organów w zakresie świadczenia usług.
Istotne jest, że do świadczenia usług przez usługodawców stosuje się odpowiednio niektóre przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672) - dalej u.s.d.g., tj.:
• art. 6 ust. 3 u.s.d.g., chodzi o zakaz żądania przez organ ani uzależniania rozstrzygnięć w sprawie podjęcia, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej od przedłożenia dokumentów w formie oryginału, poświadczonej kopii lub poświadczonego tłumaczenia,
• art. 9a u.s.d.g., chodzi o uznanie certyfikatów, zaświadczeń lub innych dokumentów wydanych przez właściwy organ państwa członkowskiego Wspólnot (UE, EFTA i EOG), które potwierdzają spełnienie warunków podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne,
• art. 9b u.s.d.g., chodzi o uznawanie ubezpieczenia i gwarancji odpowiedzialności zawodowej wydane w innych państwach Wspólnot,
• art. 11 u.s.d.g., chodzi o obowiązek załatwiania przez organy spraw bez zbędnej zwłoki,
• art. 75a u.s.d.g., chodzi o zasadę, że koncesja, zezwolenie, zgoda, licencja albo wpis do rejestru działalności regulowanej uprawniają do wykonywania działalności gospodarczej na terenie całego kraju i przez czas nieokreślony,
• przepisy rozdziału 2a u.s.d.g., chodzi o działanie punktu kontaktowego.
Uwaga!
Przepisów u.ś.u. nie możemy stosować do świadczenia usług określonych w przepisach 34 ustaw, a także innych usług również określonych w art. 3 u.ś.u.
Dodajmy, że właściwy organ (właściwy w sprawach podejmowania, wykonywania lub zakończenia świadczenia usługi organ administracji publicznej, samorządu zawodowego oraz inny organ władzy publicznej) nie może podejmować działań utrudniających świadczenie omawianych usług.
1. Swoboda wykonywania usług
Usługodawca może świadczyć usługi różnego rodzaju samodzielnie lub łącznie z innymi usługodawcami (art. 6 ust. 1 u.ś.u.).
Zakresu działania określonego w tym przepisie zasadniczo nie wolno ograniczać. Jednak wprowadzenie wyjątku od tej zasady może nastąpić w przepisach odrębnych i jest dopuszczalne wyłącznie w celu:
• zapewnienia niezależności i bezstronności wykonywania zawodu regulowanego, jak również zagwarantowania zgodności z uregulowaniami dotyczącymi etyki zawodowej i postępowania zawodowego,
• zagwarantowania niezależności i bezstronności świadczenia usług w zakresie certyfikacji, akredytacji, nadzoru technicznego, badań lub prób.
A zatem tylko w tych dwóch przypadkach można odstąpić o wspomnianej swobody wykonywania usług na terytorium Polski. Dodajmy też, że wszystko to nie wyklucza możliwości zastosowania przepisów ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.).
W tym miejscu należy przybliżyć, co w myśl ustawy, powinniśmy rozumieć przez usługę, a także usługodawcę. Przede wszystkim usługa, to świadczenie wykonywane przez usługodawcę na własny rachunek, zwykle za wynagrodzeniem, w szczególności usługi budowlane, handlowe oraz usługi świadczone w ramach wykonywanego zawodu.
Natomiast termin usługodawca, może przyjąć trzy znaczenia:
Po pierwsze, osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, z innego państwa członkowskiego, nieprowadzącą działalności gospodarczej, która czasowo oferuje lub świadczy usługę na terytorium RP.
Po drugie, przedsiębiorcę z innego państwa członkowskiego, który wykonuje działalność gospodarczą zgodnie z obowiązującymi w tym państwie przepisami, a na terytorium RP czasowo oferuje lub świadczy usługę.
Po trzecie, osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która posiada siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium RP, nieprowadzącą działalności gospodarczej, oferującą lub świadczącą usługę.
Druga strona, czyli usługobiorca zaś, to osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej z państwa członkowskiego, korzystająca lub zamierzająca skorzystać z usługi świadczonej przez usługodawcę.
2. Zakres informacji przekazywanych przez usługodawcę
Przede wszystkim zgodnie z przepisami art. 7 u.ś.u., na wniosek usługobiorcy usługodawca ma obowiązek udostępnić informacje o:
• prowadzonej działalności związanej bezpośrednio z oferowaną usługą,
• o spółkach, w których uczestniczy, które są bezpośrednio powiązane ze świadczoną usługą oraz
• środkach podjętych w celu uniknięcia konfliktu interesów.
Informacje te usługodawca podaje także w dokumentach zawierających opis oferowanych przez niego usług.
Usługodawca wykonujący zawód regulowany może rozpowszechniać informacje o świadczonych usługach, mające na celu promowanie towarów, usług lub wizerunku, jeżeli informacje te są zgodne z zasadami wykonywania zawodu.
Uwaga!
Przez zawód regulowany należy rozumieć zawód regulowany w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 63, poz. 394).
Wprowadzanie ograniczeń w zakresie rozpowszechniania informacji przez wykonawcę zawodu regulowanego jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy ograniczenia te nie prowadzą do dyskryminacji, są proporcjonalne i uzasadnione nadrzędnym interesem publicznym.
Poza tym każdy usługodawca powinien zapewnić, aby ogólne warunki dostępu do usługi nie dyskryminowały usługobiorcy ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania.
Jak stanowi art. 10 ust. 1 u.ś.u. usługodawca, przed zawarciem umowy w formie pisemnej (w przypadku braku pisemnej umowy – przed rozpoczęciem świadczenia usługi), ma obowiązek, w sposób jednoznaczny, podać usługobiorcy, o ile posiada, określone informacje.
Przed zawarciem umowy usługodawca przekazuje usługobiorcy następujące informacje:
a) firmę, adres siedziby albo adres miejsca zamieszkania i głównego miejsca wykonywania działalności,
b) organ rejestrowy i numer w rejestrze, w którym usługodawca jest zarejestrowany jako przedsiębiorca albo numer w ewidencji działalności gospodarczej,
c) adres poczty elektronicznej lub inne dane umożliwiające bezpośredni kontakt z usługodawcą,
d) wskazanie organu, który wydał certyfikat, koncesję, zezwolenie, zgodę, licencję lub dokonał wpisu do rejestru albo wydał inny dokument uprawniający usługodawcę do świadczenia usługi,
e) wskazanie samorządu zawodowego, do którego usługodawca należy, tytułu zawodowego oraz państwa, w którym przyznano ten tytuł,
f) główne cechy usługi,
g) cenę usługi, jeżeli została ustalona,
h) stosowane przez usługodawcę wzorce umów oraz postanowienia umowne określające prawo właściwe dla danej umowy lub sąd albo inny organ właściwy do rozstrzygania sporów,
i) numer identyfikacji podatkowej (NIP) lub inny numer identyfikacyjny, którym usługodawca jest obowiązany posługiwać się na potrzeby podatku od towarów i usług (VAT),
j) o obowiązkowym ubezpieczeniu lub gwarancji finansowej, wraz z danymi ubezpieczyciela lub gwaranta, oraz o zasięgu terytorialnym ubezpieczenia,
k) o gwarancjach jakości wykonanej usługi, które nie są wymagane przepisami prawa
Uwaga!
Wszystkie wspomniane wyżej informacje, tj. zarówno obowiązkowe jak i na wniosek, usługodawca powinien udostępnić w sposób zapewniający zapoznanie się przez usługobiorcę z tymi informacjami, w szczególności:
• w miejscu, w którym świadczona jest usługa,
• w miejscu zawarcia umowy,
• na swojej stronie internetowej,
• w dokumentach informacyjnych dostarczonych usługobiorcy.