Odpowiedź:
Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.) – dalej u.o., przepisów u.o. nie stosuje się do ścieków. Pojęcie odpadu zdefiniowane zostało w art. 3 ust. 1 pkt 6 u.o. Z kolei definicja ścieku została sformułowana w art. 9 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 469) – dalej pr. wod.
Zgodnie z definicją wskazaną przez ustawodawcę, ścieki to m.in. wprowadzane do wód lub do ziemi wody zużyte w szczególności na cele bytowe lub gospodarcze. Jak podkreśla jednak J. Jerzmański w Przeglądzie Komunalnym "w rzeczywistości trzeba przyjąć, że chodzi w tym wypadku również o […] substancje płynne wprowadzane do urządzeń technicznych […], które odróżnia od odpadu płynnego to, że z założenia mają one być uwolnione do środowiska […]”. Jak podkreśla autor wyrażonego poglądu, odmienne rozumowanie prowadziłoby do fałszywego wniosku, że „oczyszczalnia ścieków jest w rzeczywistości instalacją służącą procesom unieszkodliwiania odpadów płynnych, a stacja zlewna tzw. nieczystości ciekłych to miejsce magazynowania odpadów”.
J. Jerzmański, również trafnie zwraca uwagę na fakt, że definiując pojęcie ścieku, ustawodawca odwołuje się do zużytych, bądź też wykorzystanych na różne cele wód, co w ocenie autora przesądza o tym, że „substancje płynne, które nie są rozcieńczone w wodzie, stanowią zawsze odpad” (J. Jerzmański, Przegląd Komunalny). Nie każda substancja płynna stanowić będzie zużytą na cel gospodarczy wodę, nie każda zatem będzie mogła zostać sklasyfikowana jako ściek.
Warto nadto zauważyć, że zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 17 pr. wod., ścieki przemysłowe to ścieki, niebędące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także będące ich mieszaniną ze ściekami innego podmiotu, odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu.
Wskazać także należy, że zgodnie z art. 122 ust. 1 pkt 11 pr. wod., wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego określone w przepisach wydanych na podstawie art. 45a ust. 1 pr. wod. – wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Pomimo jednak przywołanych przepisów i wskazanych w nich definicji legalnych podkreślenia wymaga, że w praktyce, nie zawsze jest możliwe dokonanie precyzyjnego rozróżnienia i jednoznacznej kwalifikacji danej substancji płynnej do kategorii odpadu o charakterze płynnym albo ścieku.
Jakie przesłanki decydują o uznaniu substancji ciekłej za odpad, a jakie za ściek?
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Ochrony Środowiska:Na terenie zakładu, w związku z projektowanymi procesami produkcyjnymi, powstaną substancje ciekłe, które przekazywane będą do zagospodarowania podmiotom zewnętrznym. Czy przedmiotowe ciecze powinny zostać uznane za ścieki przemysłowe, czy odpady? Jakie przesłanki decydują o uznaniu substancji ciekłej za odpad, a jakie za ściek? Czy wytwórca może w dowolny sposób zakwalifikować wskazane ciecze?
