Przedsiębiorca prowadził dwa supermarkety. Zainstalował w nich dystrybutory paczek papierosów przy kasach. Paczki nie były widoczne dla klientów. Przyciski wyboru umożliwiał jednak rozpoznanie różnych marek papierosów poprzez przedstawienie graficzne. Ilustracje te nie zawierały wymaganych prawem ostrzeżeń zdrowotnych. Klient, który chciał kupić papierosy, musiał zwrócić się o odblokowanie dystrybutora do pracowników kas. Następnie samodzielnie naciskał przycisk odpowiadający wybranej paczce, która była przesyłana na taśmę przenośnika kasy, aby umożliwić dokonanie płatności. 

 

Trybunał z Karlsruhe zwrócił się do TSUE

Stowarzyszenie zajmujące się obroną praw biernych palaczy, wniosło powództwo do monachijskiego sądu okręgowego. Domagało się, aby zakazano przedsiębiorcy oferowania wyrobów tytoniowych za pomocą urządzenia, które powoduje, że ostrzeżenia zdrowotne umieszczone na opakowaniach nie są widoczne dla konsumenta przy oferowaniu produktu do sprzedaży. Sąd oddalił powództwo, ale stowarzyszenie wniosło apelację. Sprawa trafiła na wokandę monachijskiego wyższego sądu okręgowego, ale apelacja została oddalona. W tych okolicznościach, stowarzyszenie złożyło skargę rewizyjną do Federalnego Trybunału Sprawiedliwości. Uznał on, że rozstrzygnięcie zależy od wykładni przepisów unijnych. Zawiesił więc postępowanie i zwrócił się z pytaniami prejudycjalnymi do Trybunału Sprawiedliwości UE.

Czytaj także: Będzie wyższa akcyza na alkohol i papierosy >>>

Opakowanie musi zawierać ostrzeżenie

TSUE wskazał, że z art. 8 ust. 1 i 8 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów oraz uchylająca dyrektywę 2001/37/WE (dalej jako: dyrektywa) wynika, że wygląd opakowań jednostkowych i opakowań zbiorczych przeznaczonych dla konsumentów w Unii musi obejmować ostrzeżenia zdrowotne przewidziane w przepisach tytułu II rozdział II dyrektywy. Pojęcie „wyglądu” należy odnosić nie tylko do wiernych odwzorowań opakowań, a także do ilustracji, które konsumenci kojarzą z takimi opakowaniami ze względu na ich postać, czyli kontury, proporcje, kolory oraz logo znaku towarowego.

Zobacz procedurę w LEX: Musiał Krzysztof J., Rejestracja pośredniczących podmiotów tytoniowych >

 

Cena promocyjna: 111.2 zł

|

Cena regularna: 139 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 139 zł


Wymogi w zakresie opakowań można odnieść także do ilustracji

Trybunał podkreślił, że art. 8 ust. 3 dyrektywy gwarantuje skuteczność zasady, zgodnie z którą należy informować o szkodliwości wyrobów tytoniowych. Przepis ten zakazuje ukrywania i zasłaniania ostrzeżeń zdrowotnych. Nie może więc dochodzić do sytuacji, w których sprzedawca, aby ich nie umieszczać, przedstawia zamiast opakowań jedynie ich ilustracje. Tym samym wykładnia unijnego prawa prowadzi do wprowadzenia obowiązku umieszczania ostrzeżeń zdrowotnych także na ilustracjach.

Zobacz pytanie i odpowiedź eksperta w LEX: Czy informacje o zakazie palenia wyrobów tytoniowych i papierosów elektronicznych należy umieścić w każdym z budynków zakładu pracy?

Proces zakupu bez znaczenia

Wygląd opakowań przeznaczonych dla konsumentów musi być zgodny z przepisami unijnymi. Tym samym konieczne jest umieszczenie na nich ostrzeżenia zdrowotnego. Zasada ta zakazuje wykorzystywania ilustracji, które nie zawierają wymaganych ostrzeżeń, niezależnie od procesu zakupu. Mając powyższe na uwadze, ilustracja paczki papierosów niezawierająca ostrzeżeń zdrowotnych przewidzianych w tytule II rozdział II dyrektywy, jest niezgodna z art. 8 ust. 8 dyrektywy. Oceny tej nie zmienia okoliczność, że konsument ma możliwość zobaczenia ostrzeżeń na paczce papierosów odpowiadającej tej ilustracji przed jej nabyciem. Sprawa powróci teraz do Federalnego Trybunału Sprawiedliwości.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 9 grudnia 2021 r., w sprawie C-370/20