Pytanie:
Firma austriacka ma wykonywać prace montażowe na wysokości na terenie polskiego zakładu pracy. Pracownikami są austriaccy technicy. Czy wystarczą austriackie badania pracowników? Czy muszą być oni zbadani przez polskiego lekarza medycyny pracy? W jaki sposób należy potwierdzić, że pracownicy mają uprawnienia do pracy na wysokości? Jakie inne warunki muszą zostać spełnione, aby pracownicy ci mogli przystąpić do robót? Czy konieczne jest, aby w ekipie monterów był człowiek posiadający uprawnienia do: a) nadzorowania prac, b) wykonywania samodzielnych funkcji w budownictwie (uprawnienia wykonawcze)?
Odpowiedź:
Europejscy pracownicy skierowani do pracy na terytorium Polski powinni mieć zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki pracy na zasadach nie mniej korzystnych niż wynikające z polskich przepisów. Osoby te powinny legitymować się odpowiednim szkoleniem stanowiskowym z zakresu bhp oraz posiadać stosowne środki ochrony indywidualnej. Ponadto, z uwagi na zakwalifikowanie pracy na wysokości jako pracy szczególnie niebezpiecznej, nad tymi osobami powinien być sprawowany bezpośredni nadzór osoby kierującej pracownikami.
Jeżeli pracownicy ci posiadają aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na wysokości, wydane przez austriackiego lekarza, nie ma konieczności kierowania ich na badania profilaktyczne w Polsce. W celu wykazania zdolności tych pracowników do pracy, należałoby jednak przetłumaczyć treść dokumentów na język polski.
Uzasadnienie:
Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług – dalej u.d.p.ś.u., pracodawca delegujący pracownika na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia takiemu pracownikowi warunki zatrudnienia nie mniej korzystne, niż wynikające z przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy – dalej k.p. oraz innych przepisów regulujących prawa i obowiązki pracowników. Warunki zatrudnienia dotyczą nie tylko:
1) norm i wymiaru czasu pracy oraz okresów odpoczynku dobowego i tygodniowego,
2) wymiaru urlopu wypoczynkowego,
3) minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego na podstawie odrębnych przepisów,
4) wysokości wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych,
5) ochrony pracownic w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego,
6) zatrudniania młodocianych oraz wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych przez dziecko,
7) zasady równego traktowania oraz zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu, o których mowa w art. 112 i art. 113 k.p.,
8) wykonywania pracy zgodnie z przepisami o zatrudnianiu pracowników tymczasowych,
ale również wszelkich kwestii związanych z bhp.
Z uwagi na to, że zgodnie z § 80 w związku z § 105 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy – dalej r.b.h.p., prace na wysokości należą do prac szczególnie niebezpiecznych, pracodawca organizujący takie prace ma obowiązek podjąć szczególne środki ostrożności, określone w § 81 r.b.h.p., a więc zapewnić m.in.:
1) bezpośredni nadzór nad pracami szczególnie niebezpiecznymi wyznaczonych w tym celu osób,
2) odpowiednie środki zabezpieczające,
3) instruktaż pracowników obejmujący w szczególności:
a) imienny podział pracy,
b) kolejność wykonywania zadań,
c) wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy poszczególnych czynnościach,
4) dostęp do miejsc ich wykonywania wyłącznie osobom upoważnionym i odpowiednio poinstruowanym.
Ponadto, zgodnie z § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, pracownicy wykonujący takie prace powinni być poddawani okresowym szkoleniom z dziedziny bhp nie rzadziej niż raz w roku.
Nie ma natomiast potrzeby, aby pracownicy zagranicznego pracodawcy, posiadający aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na stanowisku, na którym występuje praca na wysokości, wydane przez rodzimego (austriackiego) lekarza, byli kierowani na badania profilaktyczne w Polsce. W celu wykazania ich zdolności zdrowotnej do pracy, należałoby przetłumaczyć treść orzeczeń na język polski.
Ponadto, z uwagi na specyfikę pracy, zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane – dalej u.p.b., inwestor jest obowiązany zapewnić: objęcie kierownictwa budowy (rozbiórki) lub określonych robót budowlanych oraz nadzór nad robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności (dotyczy to naturalnie robót, które są wykonywane na podstawie przepisów u.p.b.). W przypadku niewyznaczenia takiej osoby, odpowiedzialność za prawidłowe wykonanie wszystkich prac będzie ponosiła osoba pełniąca funkcję kierownika budowy.
